Projekt współfinansowany ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Realizacja: Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego
Osoba do kontaktu: Anna Żebrak, anna.zebrak@firr.org.pl, tel. 663 883 335
O projekcie
Cykl 20 bezpłatnych szkoleń, przeznaczonych dla państwowych i prywatnych uczelni, mających na celu zwiększenie kompetencji swej kadry w zakresie organizacji i realizacji procesu kształcenia studentów niepełnosprawnych. Program szkolenia obejmuje:
- informacje ogólne na temat sytuacji formalnoprawnej sytuacji studentów niepełnosprawnych, metod i środków umożliwiających osobom z różnymi dysfunkcjami podjęcie i ukończenie studiów;
- część praktyczną, polegającą na rozwiązywaniu z zainteresowanymi osobami konkretnych, pojawiających się w ich codziennej pracy problemów, związanych z osobami niepełnosprawnymi.
Szkolenie trwa 6 godzin dydaktycznych, grupy liczą po 30 osób, jest prowadzone przez wykwalifikowanych trenerów, doświadczonych w pracy z i w obszarze osób niepełnosprawnych. Szkolenia odbywają się na terenie uczelni, w terminach dogodnych dla uczestników i organizatorów.
Cele i rezultaty
Cykl proponowanych szkoleń ma za zadanie uświadomienie kwestii, których podjęcie jest niezbędne dla zagwarantowania osobom niepełnosprawnym pełnego dostępu do usług edukacyjnych i szkoleniowych oferowanych przez instytucje publiczne i uczelnie wyższe lub organizowanych pod ich auspicjami. Jedynie osiągnięcie takiego stanu rzeczy warunkuje prawidłowe funkcjonowanie demokratycznego społeczeństwa szanującego i respektującego prawa wszystkich grup społecznych, zwłaszcza tych zagrożonych wykluczeniem społecznym, w tym osób niepełnosprawnych.
Szkolenia mają na celu przedstawienie jego uczestnikom kwestii związanych z codziennym funkcjonowaniem (klient) w sferze publicznej osób niepełnosprawnych ze szczególnym naciskiem na osoby z dysfunkcją wzroku i upośledzeniem ruchowym. Nakreślenie przyczyn funkcjonujących barier ma na celu zwrócenie uwagi pracowników uczelni wyższych oraz instytucji publicznych na problemy, które ograniczają lub uniemożliwiają osobom niepełnosprawnym pełne korzystanie z usług edukacyjnych oferowanych przez wymienione instytucje.
Podczas szkolenia zostaną przedstawione powszechnie dostępne środki zwiększające dostępność informacji publicznej dla osób o specyficznych potrzebach: opracowania ułatwiające dostęp do informacji, oprzyrządowanie wspomagające korzystanie z urządzeń komputerowych, różne techniki przekazu informacji, jak np. wizualna rejestracja, usługi specjalistyczne ? dostęp do księgozbiorów itp. Zostaną również zaprezentowane formy wsparcia pozatechnologicznego, których znajomość umożliwi pracownikom instytucji uczestniczących w szkoleniu trafną ocenę potrzeb zgłaszającej się osoby niepełnosprawnej oraz możliwe formy udzielanego jej wsparcia.
Program przewiduje ponadto nakreślenie proponowanych rozwiązań strukturalnych ? stworzenie lub określenie zasad funkcjonowania na uczelni wyższej oraz w obrębie każdej jednostki administracji publicznej stanowiska ds. osób z niepełnosprawnością realizujące usługi specjalne dla studentów lub klientów urzędu z niepełnosprawnością.
Ze względu na niewielką znajomość tematyki osób niepełnosprawnych przez potencjalnych uczestników program zakłada ? oprócz upowszechnienia wiedzy o rezultatach ? przedstawienie podstawowych informacji o niepełnosprawności i osobach niepełnosprawnych jako wprowadzenie w temat szkolenia. W szczególności, program zawiera poniższe zagadnienia:
- wprowadzenie do tematyki niepełnosprawności,
- określenie granicy pomiędzy uprzywilejowaniem a wyrównywaniem szans niepełnosprawnych studentów,
- przedstawienie modelu organizacji systemów wsparcia dla studentów niepełnosprawnych na uczelniach wyższych,
- rola osobistego asystenta osoby niepełnosprawnej,
- prawny aspekt funkcjonowania osoby niepełnosprawnej,
- zapoznanie z problematyką dostępności materiałów szkoleniowych i informacyjnych,
- zapoznanie z innymi elementami metodologii kształcenia osób niepełnosprawnych,
- praktyczne przykłady sposobów obchodzenia się z osobami niepełnosprawnymi w procesie edukacyjnym.
Dzięki nabyciu powyższej wiedzy, ułatwiony zostanie dostęp osób niepełnosprawnych do wykształcenia wyższego.
Tło projektu
W latach 2006-2008 Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego przeprowadziła cykl konferencji (w tym konferencja “Pełno(s)prawny student” I i II), szkoleń i spotkań konsultacyjnych dla przedstawicieli uczelni, mających na celu przybliżyć im praktyczną stronę problematyki osób niepełnosprawnych. Podstawowym problemem zgłaszanym był brak informacji, brak możliwości wymiany doświadczeń, wiedzy o dostępnych rozwiązaniach technicznych, sposobach interpretacji przepisów oraz możliwych źródłach finansowania działań dostosowujących.
Istnieje zatem widoczna potrzeba dostarczenia zainteresowanym osobom takiej wiedzy w sposób na tyle praktyczny i skondensowany, aby mogły one możliwie szybko i efektywnie ją wykorzystać w swoich placówkach.
Nasze działania adresujemy więc do osób realizujących system wsparcia na uczelniach oraz innych pracowników szkolnictwa wyższego (dydaktycy, lektorzy języków obcych, pracownicy administracji, bibliotekarze, informatycy). Odbiorcy zostali wyselekcjonowani po konsultacjach ze środowiskiem osób niepełnosprawnych ? studiując, lub próbując otrzymać wymarzony indeks wielekroć osoby niepełnosprawne napotykają na problemy, których nie potrafiły pokonać, a kadra uczelni nie posiadała niestety wiedzy, umiejętności bądź chęci, aby im pomóc. Najczęściej były to łatwe do usunięcia bariery świadomościowe lub brak wiedzy i umiejętności w zakresie wsparcia, traktowania i podejścia do osób niepełnosprawnych.
Wciąż poważnym problemem jest odpowiednie dostosowanie materiałów dydaktycznych lub informacyjnych do specyficznych potrzeb osób niepełnosprawnych. Nie sposób nie wspomnieć przy tej okazji o ograniczeniach architektonicznych w wielu przypadkach uniemożliwiających osobom z dysfunkcją ruchową samodzielne przemieszczanie się, w tym udział w zajęciach szkoleniowych.
Ważnym jest także upowszechnianie metodologii nauczania osób niepełnosprawnych, które ze względu na specjalne potrzeby edukacyjne bardzo często nie są w stanie korzystać ze zwykłych, nie dostosowanych usług edukacyjnych.
W wielu przypadkach zmiany ? konieczne dla umożliwienia kształcenia osób niepełnosprawnych ? nie wymagają dużych nakładów pracy i finansów: mogą być wprowadzone pod warunkiem i w dużej mierze dzięki woli osób odpowiedzialnych za realizację poszczególnych zadań edukacyjnych w placówkach publicznych oraz placówkach edukacyjnych.
Działania/rezultaty
Całość Projektu obejmie 20 szkoleń, w których udział weźmie około 600 osób ze szkół wyższych oraz innych instytucji edukacyjnych oraz placówek rządowych i samorządowych, odpowiedzialnych za oświatę na danym terenie.
Harmonogram projektu
Szkolenia odbywać się będą w 2009 roku, w terminach dogodnych dla organizatorów i instytucji szkolonych.
Korzyści dla Beneficjentów
Dzięki udziałowi w szkoleniach, wzrośnie świadomość i wiedza jej uczestników m.in. w następujących zakresach:
- osoby niepełnosprawne w procesie studiowania,
- adaptacja organizacyjna i techniczna miejsc nauki do potrzeb i możliwości osób niepełnosprawnych,
- zagadnienia prawne dotyczące niepełnosprawnych studentów ? stan obecny i trendy zmian,
- dostępność poszczególnych działów uczelni dla osób niepełnosprawnych ? wymogi formalno-techniczne, organizacyjne,
- programy pomocowe, z których może korzystać student niepełnosprawny i sama uczelnia.
