Projekt współfinansowany przez Unię Europejska w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

 

Realizacja: Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego

Osoba do kontaktu: Magda Moskal, magdalena.moskal@firr.org.pl, tel. 663-883-342

 

Cele projektu

Głównym celem projektu jest przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu osób niewidomych i słabowidzących. W ramach projektu zostanie zrealizowana kampania społeczna, której celem będzie zmiana sposobu postrzegania osób niewidomych i słabowidzących przez społeczność lokalną (województwo mazowieckie) oraz wykreowanie wizerunku osoby z niesprawnością wzroku funkcjonującej w różnych rolach społecznych (student, rodzic, mieszkaniec, sąsiad, pracownik) i realizującej siebie i swoje plany w codziennych sytuacjach życiowych. Zmiana postaw społecznych i przeciwdziałanie powstawaniu krzywdzących stereotypów dotyczących osób niewidomych, bezpośrednio wpływa na ich pełne uczestnictwo w życiu zawodowym i społecznym. Projekt ma również na celu aktywne włączenie odbiorców kampanii w tworzenie dostępnego i przyjaznego środowiska dla osób z niepełnosprawnością wzrokową.

 

Działania

Projekt realizowany będzie poprzez działania informacyjno-promocyjne i akcje aktywizujące odbiorców kampanii oraz instytucje i placówki użyteczności publicznej.

W ramach kampanii zostanie rozwieszonych 6 200 plakatów oraz rozdystrybuowanych 16.000 egzemplarzy kartek pocztowych. Ponadto powstanie interaktywna strona internetowa, na której umieszczane będą wszelkie niezbędne informacje o kampanii oraz artykuły i materiały informacyjne pozwalające przybliżyć wizerunek osoby niewidomej lub słabowidzącej jako tej, która samodzielnie realizuje swoje cele życiowe i pełni różnorodne role społeczne. Na stronie zostanie też umieszczony mini przewodnik savoir-vivre zawierający praktyczne wskazówki i formujący właściwe zachowania wobec osób z niesprawnością wzrokową. Wśród informacji umieszczonych na stronie pojawią się również treści obalające najbardziej popularne stereotypy na temat osób z dysfunkcją wzroku.

Odbiorcy kampanii będą zachęcani do aktywnego udziału w kampanii poprzez podpisanie deklaracji o niedyskryminacji osób niewidomych i słabowidzących w życiu społecznym i zawodowym oraz wypełnienie kwestionariusza dotyczącego oceny miejsca pracy lub nauki pod kątem zapewniania równych szans. Dodatkowo kwestionariusze zostaną wysłane do instytucji, placówek, organizacji i innych miejsc użyteczności publicznej z prośbą o ich wypełnienie i odesłanie do Fundacji. Takie działania pozwolą wstępnie ocenić dostosowanie obiektów do potrzeb osób z niesprawnością wzroku, a także pobudzić do aktywnego udziału w kampanii lokalne władze, urzędników, przedsiębiorców i innych uczestników życia społecznego.

 

Tło projektu

Na podstawie spisu powszechnego z 2002 r. można szacować, że wśród mieszkańców województwa mazowieckiego około 66 000 osób stanowią osoby z dysfunkcją wzroku. Jest to jedna z najmniej aktywnych grup zarówno w życiu społecznym, jak i zawodowym. Także poziom wykształcenia, w tym odsetek osób z wyższym wykształceniem dla tej grupy społecznej jest znacząco niższy niż dla reszty społeczeństwa. Ponadto, osoby niepełnosprawne wzrokowo należą do grupy najuboższych obywateli województwa mazowieckiego.

Z badań CBOS “Postawy wobec osób niepełnosprawnych” wynika, że prawie połowa badanych uważa, że stosunek Polaków do osób niepełnosprawnych jest negatywny lub bardzo zły, a zaledwie 3% uznaje, że jest bardzo dobry. Inne badania dotyczące rynku pracy i postaw pracodawców wykazują, że Polacy w ocenie osób niewidomych i słabowidzących kierują się stereotypami, które kreują fałszywy obraz i zniechęcają do ich zatrudniania.

Osoby niewidome i słabowidzące często odbierane są jako mniej zaradne i wymagające nadmiernej opieki ze strony osób trzecich. Takie schematy myślowe prowadzą do izolacji społecznej i zmniejszają motywację samych niepełnosprawnych wzrokowo do zmiany sposobu życia. Stają się również istotną barierą w integracji społecznej, często ważniejszą niż bariery architektoniczne. Celem projektu jest niwelowanie takiego sposobu myślenia, zwłaszcza u młodych odbiorców kampanii w wieku 20-35 lat. Zmiana myślenia o osobach niewidomych i słabowidzących oraz sposób ich postrzegania w istotny sposób wpłyną na zapewnienie im równych szans w życiu społecznym i zawodowym.

 

Innowacyjność projektu

Większość projektów oraz kampanii realizowanych na rzecz osób niewidomych i słabowidzących koncentrowało się na działaniach ułatwiających wchodzenie na rynek pracy bez uwzględniania szeroko pojmowanych akcji wpływających na kształtowanie świadomości społecznej oraz przeciwdziałaniu krzywdzących stereotypów, funkcjonujących w społecznościach lokalnych. Stereotypy te uniemożliwiają nawiązywanie relacji oraz tworzenie przyjaznego otoczenia, które w bezpośredni sposób wiążą się z aktywnym uczestnictwem osób niesprawnych wzrokowo w życiu społecznym i zawodowym. Poprzez aktywne uczestnictwo rozumie się przede wszystkim możliwość realizacji celów i różnych ról społecznych, do których osoby niewidome i słabowidzące czują się powołane w takim samym stopniu jak osoby pełnosprawne. Kształtowanie świadomości społecznej oraz właściwych postaw wobec osób z dysfunkcją wzroku stanowi niezaprzeczalnie innowacyjność projektu.

 

Korzyści dla beneficjentów / zaangażowanie

Grupę docelową kampanii stanowią osoby w wieku 20-35 lat. W grupie tej mieszczą się więc studenci, absolwenci podejmujący pierwszą pracę oraz młodzi pracownicy rozmaitych firm i instytucji. O wyborze tej właśnie grupy zadecydowała charakterystyczna dla niej chłonność idei. W tym okresie życia dzięki licznym nowym kontaktom (uczelnia, miejsce pracy) i kontekstom funkcjonowania jednostki (nowe role społeczne) – ma miejsce intensywne kształtowanie się postaw wobec problemów społecznych i stereotypów.

Zmiana, czy też ukierunkowanie myślenia o osobach z dysfunkcją wzroku w obrębie tej grupy pozwala liczyć na aktywny odzew ze strony odbiorców, a także przekazanie pozytywnych postaw współpracownikom, przyjaciołom, a nawet kolejnym pokoleniom (młodsze rodzeństwo, dzieci). Długofalowym efektem takich działań będzie minimalizacja zachowań dyskryminacyjnych oraz właściwie ukształtowana świadomość, wspierająca działania na rzecz tworzenia pozytywnego środowiska dla osób z niepełnosprawnością wzroku.