Na grupie dla koordynatorek i koordynatorów dostępności pojawiło się pytanie, jak zdefiniować „dostępny komputer” w przetargu. Ciekawy problem, więc się pochylam.
GDZIE SZUKAĆ PODPOWIEDZI?
Moje sugestie zawarte w tym tekście opierają się na trzech źródłach:
1. Standardy dostępności na potrzeby wydatkowania środków unijnych
2. Norma EN 301549
3. Moje życiowe doświadczenie i refleksje nad dostępnością.
Zakładam w tym momencie, że kupowany komputer jest dość standardowy, czyli tzw. biurowy. Wymagania dotyczą zarówno komputerów przenośnych, jak stacjonarnych.
STANDARDOWE ZŁĄCZA
W komputerze powinny znajdować się standardowe złącza, aby można było korzystać z technologii asystujących. Są to:
1. USB, przy czym dobrze by było, gdyby chociaż jedno było starego typu. Urządzenia wspomagające mogą nie mieć połączenia w standardzie USB typu C.
2. Złącze słuchawkowe 3,5 mm, czyli standardowe. Można wtedy podłączyć słuchawki lub inne urządzenia wspomagające słyszenie.
3. BlueTooth, ponieważ sporo technologii asystujących potrafi łączyć się bezprzewodowo.
REGULACJA GŁOŚNOŚCI
Komputer powinien posiadać sprzętowe rozwiązanie do regulowania głośności. Coraz rzadziej zdarzają się pokrętła, a najczęściej regulacja następuje za pomocą specjalnych klawiszy lub klawiszy funkcyjnych. W takim wypadku dostawca powinien dostarczyć instrukcję używania.
KLAWIATURA
Klawiatura typu QWERTY powinna mieć oznaczone dotykowo przynajmniej klawisze z literami F i J. Klawiatura typu T9 powinna mieć oznaczony klawisz z cyfrą 5. Klawiatura typu QWERTY to klawiatura z literami, spacją i całą resztą. Klawiatura typu T9 toklawiatura z cyframi ułożonymi w prostokąt, jak w bankomacie lub w telefonie. W zasadzie są to rozwiązania standardowe, ale jednak zdarzają sięklawiatury, w których producent zrezygnował z oznaczeń dotykowych. Dodatkowo – klawiatura powinna mieć wyczuwalne dotykiem klawisze, a nie w postaci płaskiej powierzchni.
OPROGRAMOWANIE
Jeżeli komputer jest kupowany wraz z systemem operacyjnym, to powinien posiadać przynajmniej następujące oprogramowanie:
1. Czytnik ekranu. Jest to oprogramowanie dla niewidomych użytkowników, które odczytuje informacje wyświetlane na ekranie. Do kompletu potrzebny jest jeszcze syntezator mowy polskiej. Systemy Windows i MacOS mają je wbudowane. W pierwszym jest to Narrator, a w drugim VoiceOver.
2. Oprogramowanie powiększające. Przeznaczone dla osób słabowidzących, pozwala na powiększenie fragmentu ekranu do odpowiedniej wielkości. Systemy Windows i MacOS mają je wbudowane. W pierwszym jest to Lupa, a w drugim – Zoom.
3. Zmiana kolorystyki. Możliwość dostosowania sposobu wyświetlania na ekranie. W systemach Windows i MacOS są zapewnione odpowiednie rozwiązania.
Producent powinien dostarczyć instrukcję, w jaki sposób włączyć te aplikacje. Zazwyczaj są to standardowe skróty, ale w niektórych komputerach z Windows klawisze są umieszczone inaczej i instrukcja powinna zawierać dokładne informacje na ten temat. W komputerach firmy Apple istnieje kilka sposobów uruchamiania takich technologii, więc instrukcja powinna być dostosowana do konkretnego modelu.
Celowo pomijam systemy ChromeOS i Linux, bo na ich temat mam ograniczoną wiedzę. W ich przypadku jednak i tak należy upewnić się, że technologie są zainstalowane, a instrukcja mówi, jak je włączyć.
PODSUMOWANIE
Jak widać – nie jest tego jakoś dużo. Można zatem skonkretyzować wymagania w następujący sposób:
1. Komputer powinien być wyposażony przynajmniej w złącza Minijack 3,5mm, USB typu A, BlueTooth. Dalej wedle uznania.
2. Klawiatura powinna mieć dobrze wyczuwalne klawisze. W części alfanumerycznej (QWERTY) powinny być oznaczone dotykowo przynajmniej litery F i J. Jeżeli w klawiaturze istnieje blok numeryczny (T9), to dotykowo musi być oznaczony klawisz z cyfrą 5.
3. W systemie operacyjnym powinny być zainstalowane przynajmniej: czytnik ekranu z polską syntezą mowy, oprogramowanie powiększające obraz, rozwiązania pozwalające na zmianę kolorystyki przez użytkownika.
4. Dostawca przygotuje i przekaże instrukcję zawierające informacje o sposobie uruchamiania technologii asystujących wymienione w pkt 3 oraz skróty klawiszowe do włączania i wyłączania innych usług (WiFi, BlueTooth, regulacja jasności monitora), a przede wszystkim sposobu regulowania głośności.
Mając już pewne doświadczenie w przygotowywaniu opisów przedmiotu zamówienia, wiem że kreatywność dostawców jest wielka. Te 4 punkty mogą się zamienić w kilka stron opisu. No ale cóż… Zrobiłem, co mogłem
Źródło: https://informaton.blog/2021/07/08/czym-jest-dostepny-komputer/
