Produkty z logo nadgryzionego jabłka kojarzymy najczęściej z bardzo przyjaznymi osobom niewidomym: iPhone’ami, iPadami iMac’ami czy MacBookami. Wyobraźmy sobie jednak, że z treści multimedialnych chcielibyśmy korzystać nie tylko na smartphonie, tablecie czy komputerze, ale również siedząc wygodnie na kanapie z rodziną lub przyjaciółmi przed ekranem dużego telewizora. Okazuje się, że jest to możliwe. I to w sposób bardzo dostępny dla osób z niepełnosprawnością wzroku. W niniejszym artykule postaram się przedstawić urządzenie o nazwie Apple TV.
Co to jest i jak wygląda Apple TV?
Wbrew swojej nazwie Apple TV nie jest telewizorem, ale przystawką podłączaną do niego. Ma ono formę niedużego, mieszczącego się w dłoni czarnego pudełka o wymiarach: 98 x 98 x 23 mm i wadze 270 g. Do połączenia z telewizorem musimy posiadać kabel HDMI. Ponadto opcjonalnie urządzenie możemy podłączyć np. do zestawu kina domowego lub wzmacniacza z kolumnami za pomocą własnego optycznego kabla audio (zwanego również S/PDIF). Jako że Apple TV do pobierania i wyświetlania treści multimedialnych wykorzystuje lokalną sieć komputerową, musimy zadbać o jego połączenie np. z naszym routerem. Możemy wykorzystać połączenie z siecią bezprzewodową (przez WiFi) lub za pomocą kabla (gniazdo Ethernet). Wszystko zależy od tego co jest dla nas BARDZIEJ WYGODNE. Pudełko zostało wyposażone jeszcze w łączność Bluetooth (o jego wykorzystaniu w dalszej części artykułu) oraz port micro-USB, który służy jedynie jako złącze serwisowo-diagnostyczne.
Do sterowanie Apple TV służy dołączony, niewielki, wykonany z aluminium pilot. Ma on kształt podłużnego prostokąta o wymiarach 120 x 30 mm i grubości zaledwie 6 mm. Posiada on jedynie 4 dobrze wyczuwalne przyciski sterujące: Menu, Play/Stop, okrągłe kółko ze strzałkami kierunkowymi (góra, dół, lewo, prawo), oraz przycisk zatwierdzania OK. Należy wspomnieć, że pilot komunikuje się z Apple TV za pomocą podczerwieni. Oznacza to, że używając go musimy zawsze kierować górną krawędź pilota (tam znajduje się nadajnik fal podczerwonych) w stronę naszego “czarnego pudełka”.
Funkcje ułatwień dostępu
Podobnie jak większość produktów z logo nadgryzionego jabłka, Apple TV zostało zaprojektowane zgodnie z tzw. filozofią uniwersalnego projektowania. Idea ta polega na tym, że produkty tworzone są tak, aby mogło z nich korzystać jak najwięcej użytkowników, w tym również osoby niepełnosprawne. Tak jak iPhone’y oraz iPady, omawiana przystawka do telewizora została wyposażona w funkcje ułatwień dostępu. Dzięki niej osoby niewidome i niedowidzące mogą skorzystać z wbudowanego czytnika ekranu VoiceOver, a użytkownicy słabosłyszący mają możliwość (jeśli są dostępne) włączenia i dostosowania wyglądu napisów dla treści filmowych.
W najnowszej wersji oprogramowania sprzętowego (tzw. firmware) został wprowadzony nowy głos syntezy mowy używanej przez VoiceOver. Jest nim głos Zosia, znany z ostatniej aktualizacji systemu iOS 7 dla iPhone’ów oraz iPadów. Zastąpił on stosowany dotychczas głos Agata. Według mnie, nowy głos w porównaniu ze starym brzmi znacznie wyraźniej, w szczególności jeśli słyszymy go z głośników telewizora lub kina domowego.
Funkcję VoiceOver umożliwiającą odczytywanie treści ekranowych osobie niewidomej uruchamia się bardzo łatwo. Możemy włączyć ją na dwa sposoby. Z poziomu ustawień w sekcji dostępność lub w dowolnym momencie za pomocą przytrzymania przycisku Menu na pilocie i wybrania pierwszej pozycji – włącz VoiceOver (możliwość tę należy wcześniej włączyć w ustawieniach). Obsługa Apple TV przez osobę niewidomą przy wykorzystaniu funkcji VoiceOver jest taka sama jak przez pełnosprawnego użytkownika. Jedyna różnica polega na tym, że poszczególne opcje odczytywane są głosem syntezatora mowy. Nawigacja odbywa się za pomocą klawiszy strzałek oraz przycisków OK, Play/Stop i Menu na pilocie. Nie ma tu żadnych skrótów klawiszowych czy gestów znanych z iPhone’a, iPada czy komputerów Mac. Warto dodać, że z funkcji odczytu ekranu można skorzystać zaraz po pierwszym uruchomieniu “czarnego pudełka”, co sprawia, że niewidomy lub niedowidzący użytkownik jest w stanie samodzielnie je skonfigurować.
Jak wspomniałem wyżej, Apple TV wyposażone zostało w łączność Bluetooth. Służy ona do podłączenia bezprzewodowej klawiatury Apple. Za jej pomocą (klawisze strzałek) możemy poruszać się po poszczególnych opcjach. Jednak główną zaletą wykorzystania klawiatury jest znacznie wygodniejsze i szybsze, niż w przypadku pilota, wpisywanie tekstu (w polach edycyjnych np. wyszukiwarki).
Możliwości Apple TV
Jak wspomniałem na wstępie, Apple TV to przystawka umożliwiająca przede wszystkim oglądanie treści multimedialnych takich jak: muzyka, filmy, zdjęcia na dużym ekranie telewizora, rzutnika (projektora cyfrowego) lub kina domowego. Treści te nie są jednak przechowywane w urządzeniu, ale pobierane z Internetu bądź z komputerów podłączonych do tej samej sieci lokalnej. Przeglądanie poszczególnych rodzajów treści możliwe jest dzięki wbudowanym aplikacjom dostępnym z ekranu głównego Apple TV. Poniżej omówię najważniejsze z nich.
Muzyka – jak sama nazwa wskazuje – pozwala na słuchanie muzyki. Możemy przeglądać i odsłuchiwać utwory oraz całe albumy zakupione w sklepie iTunes Store. A jeśli jesteśmy abonentami usługi iTunes Match (muzyka w chmurze), uzyskamy dostęp do wszystkich utworów, które do tej chmury przesłaliśmy (np. z programu iTunes na komputerze).
Filmy – za pomocą tej aplikacji możemy (analogicznie do powyższej) oglądać filmy zakupione w iTunes Store. Ponadto istnieje możliwość wypożyczenia filmu, za niższą cenę niż zakup na własność, ale z ograniczonym do 30 dni okresem na jego obejrzenie.
Komputery – w tej sekcji uzyskujemy dostęp do treści multimedialnych, zgromadzonych na naszych komputerach (podłączonych do tej samej sieci lokalnej co Apple TV). Konieczne jest wcześniejsze dodanie tych multimediów do biblioteki programu iTunes na komputerze (dostępnego zarówno pod Windows, jak i Mac OS X) oraz uruchomienie funkcji Kolekcja domowa. Po wykonaniu tych czynności i pod warunkiem, że na włączonym komputerze mamy uruchomiony program iTunes, możemy z poziomu Apple TV rozpocząć oglądanie wybranych filmów lub posłuchać albumów muzycznych, zapisanych na dysku naszego komputera stojącego np. w innym pokoju.
Radio jest to odtwarzacz i katalog internetowych stacji radiowych, podzielony na różne kategorie (zasadniczo w zależności od gatunku muzyki, którą serwują). Znajdziemy w nim również polskie stacje radiowe. Sporym minusem jest jednak to, że jest to lista zamknięta, udostępniana przez Apple i nie mamy możliwości dodania linków do strumieni własnych stacji radiowych. Ponadto nie udostępniono żadnej wyszukiwarki przez co, aby odnaleźć interesujące nas radio musimy poruszać się po całej liście alfabetycznie ułożonych stacji.
YouTube – łatwo się domyślić, że chodzi o aplikację, dzięki której możemy przeglądać zasoby tego największego na świecie serwisu z materiałami wideo. Aby odnaleźć interesujące nas treści, możemy skorzystać z wyszukiwarki, którą jednak znacznie ,wygodniej i szybciej obsłużymy za pomocą klawiatury bezprzewodowej Apple. W aplikacji YouTube możemy również zalogować się do naszego konta Google i uzyskać dostęp do subskrybowanych kanałów, ulubionych filmów, a także oceniać je. Podobne do wyżej wymienionych funkcjonalności oferuje także przeglądarka serwisu Vimeo.
Zdjęcia z iCloud – aplikację tę docenią słabowidzący użytkownicy Apple TV, którzy posiadają również iPhone’a lub iPada. Jest to przeglądarka fotografii przechowywanych na naszym koncie w usłudze iCloud. Wystarczy, że w naszym “jabłkowym” smartphonie lub tablecie włączymy funkcję strumienia zdjęć. Teraz każde zdjęcie, które zrobimy np. naszym telefonem, trafi do chmury i już po kilku chwilach będziemy mogli je zobaczyć za pośrednictwem Apple TV na dużym ekranie telewizora, w przyjaznym dla osób słabowidzących, powiększonym rozmiarze. Podobną funkcjonalność oferuje również aplikacja serwisu udostępniania zdjęć o nazwie Flickr.
Podcasty – to odtwarzacz i katalog podcastów audio i wideo. Za jego pomocą możemy wyszukiwać, subskrybować i odtwarzać interesujące nas audycje. A jeśli posiadamy iPhone’a lub iPada z zainstalowaną aplikacją Podcasty, nasze subskrypcje i odsłuchane odcinki są automatycznie synchronizowane poprzez iCloud między wszystkimi urządzeniami. Możemy nawet rozpocząć słuchanie konkretnej audycji np. na iPadzie i kontynuować jej odsłuchiwanie na Apple TV od miejsca, gdzie skończyliśmy. Podobnie jak w przypadku Radia, udostępniany przez Apple katalog podcastów również jest zamknięty i nie mamy możliwości dodawania własnych pozycji. Osoby niewidome może ucieszyć jednak fakt, że w katalogu podcastów znalazł się Tyflopodcast, gdzie możemy znaleźć audycję, w której miałem możliwość zaprezentować Apple TV w działaniu, i do której przesłuchania gorąco zapraszam.
Apple Events – ta aplikacja dostępna jest jedynie w czasie, gdy Apple przeprowadza transmisję z prezentacji swoich produktów. Wówczas słynne wydarzenia tzw. Keynote możemy oglądać na żywo. Jeśli jednak nie znajdziemy czasu na obejrzenie transmisji, to możemy odszukać i obejrzeć je później, subskrybując podcast Apple Keynotes w aplikacji Podcasty.
Powyżej omówiłem jedynie kilka wybranych i moim zdaniem najbardziej przydatnych aplikacji, dostępnych w Apple TV. W praktyce jest ich kilkanaście. Warto jednak wspomnieć, że ich dostępność w “czarnym pudełku” jest uzależniona od rejonu świata. Jeśli posiadamy np. amerykańskie Apple ID, będziemy mieli dostęp do znacznie większej ilości aplikacji, w tym do niedostępnych w Polsce: iTunes Radio, HBO GO, Netflix, Hulu czy ligi koszykówki NBA.
Obraz z iUrządzenia na dużym ekranie
Apple TV oferuje jeszcze jedną bardzo przydatną funkcję. Chodzi o stworzoną przez firmę z logo nadgryzionego jabłka technologię AirPlay. Umożliwia ona strumieniowe przesyłanie obrazu i dźwięku w czasie rzeczywistym z iPhone’a, iPada oraz komputerów Mac poprzez Apple TV wprost na ekran naszego telewizora lub rzutnika (projektora). Aby skorzystać z tej funkcji, nasz jabłkowy smartphone, tablet lub komputer muszą być podłączone do tej samej sieci lokalnej co Apple TV. Wówczas z poziomu np. iPhone’a (z systemem iOS 7) należy uruchomić centrum sterowania wybrać pozycję AirPlay i na liście dostępnych urządzeń wybrać Apple TV. Od tej chwili muzyka, treści wideo i pokazy zdjęć będą odtwarzane z naszego iUrządzenia na telewizorze podłączonym do “czarnego pudełka”. Jeśli w tych samych ustawieniach włączymy dodatkowo opcję klonowania, na telewizorze zostanie wyświetlony (“sklonowany”) aktualny obraz ekranu naszego iPhone’a lub iPada. W ten sposób osoby słabowidzące mogą “na żywo” oglądać to, co dzieje się na ich iUrządzeniu, w powiększonej, lepiej widocznej wersji na dużym ekranie telewizora. Tak więc wykorzystując Apple TV, iPhone’a oraz telewizor, możemy stworzyć prosty powiększalnik, którego kamerą będzie trzymany przez nas w ręku jabłkowy smartphone, a wyświetlaczem powiększonej treści – ekran naszego telewizora. Ponadto, jeśli dysponujemy rzutnikiem (projektorem cyfrowym), wyposażonym w złącze HDMI i podłączymy go do Apple TV, uzyskamy możliwość pokazania np. naszej prezentacji Keynote podczas spotkania biznesowego, bezpośrednio z naszego iPhone’a, iPada lub komputera Mac na dużym ekranie wyświetlanym przez rzutnik. Warto dodać, że przez AirPlay nie jest przekazywany głos VoiceOvera (jest on dalej emitowany dyskretnie w słuchawkach lub głośniku iUrządzenia), co sprawia, że oglądający taką prezentację widzowie mogą nawet nie zorientować się, że prowadzi ją korzystająca z czytnika ekranu osoba niewidoma.
Podsumowanie
Jak widać Apple TV, pomimo swoich niewielkich rozmiarów, kryje w sobie wiele możliwości. A jeśli wykorzystamy je w połączeniu z innymi urządzeniami z logo nadgryzionego jabłka w sposób opisany powyżej, to może okazać się bardzo dostępnym rozwiązaniem, znacznie ułatwiającym życie osobom niewidomym i niedowidzącym.
Mikołaj Rotnicki
