Wstęp
Jeśli interesujecie się grami komputerowymi, a zwłaszcza tymi stworzonymi przez osoby widzące, na pewno spotkaliście się z różnymi sposobami ich dystrybucji. W przeciwieństwie do gier audio, które zazwyczaj po prostu pobieramy ze strony producenta, gry dla osób widzących są najczęściej sprzedawane w zewnętrznym sklepie. Takie sklepy są popularne, ponieważ ułatwiają producentom pobranie opłaty za grę i jej zabezpieczenie, a jednocześnie oferują dodatkowe funkcje takie jak osiągnięcia, tabele najlepszych wyników, zapisywanie stanu gry w chmurze czy ułatwienie dodania trybu multiplayer. Najpopularniejszą tego typu platformą jest Steam od firmy Valve. Usługa została uruchomiona w 2004 R i na początku służyła do zabezpieczenia gry Half Life przed piractwem. Od tego czasu Steam znacznie urósł i został ulepszony o wiele dodatkowych funkcji, dlatego jest wykorzystywany przez prawie każdą firmę wydającą gry na komputery.
Przez ostatnie kilka lat dostępność gier znacznie się poprawiła. Wiele nowych tytułów zarówno od małych kilkuosobowych studiów jak i dużych korporacji otrzymało funkcje sprawiające, że mogą być używane przez osoby niewidome. Można tu wymienić gry takie jak 1428: Shadows over Silesia, Code 7, Sequence Storm, Skullgirls czy nadchodzącą komputerową wersje The Last of Us Part I. Problem w tym, że usługa Steam zyskała reputacje bycia bardzo trudną do obsłużenia z czytnikiem ekranu, czy nawet wręcz całkowicie niedostępną. Dlatego wiele niewidomych graczy często kompletnie ignoruje tytuły dostępne tylko tam. W tym artykule postaram się obalić ten mit i pokazać Wam jak korzystać z Steama z czytnikami ekranu, począwszy od utworzenia konta, przez instalację klienta i proces logowania, a kończąc na kupowaniu, pobieraniu i instalowaniu gier.
Tworzenie konta i instalacja Steam
Usługę Steam znajdziemy na stronie steampowered.com. Za nim pobierzesz aplikację, warto najpierw utworzyć konto. Możemy to zrobić klikając w łącze “Zaloguj”, a następnie “dołącz do Steam”, które znajdziesz poniżej formularza logowania.
Kiedyś proces rejestracji na Steam był znacznie bardziej skomplikowany z powodu bardzo trudnego zabezpieczenia Captcha. Na szczęście od kilku lat Valve używa systemu ReCaptcha od Google, więc weryfikacja polega na zaznaczeniu pola “nie jestem robotem” i ewentualnego rozwiązania zadania audio. Sam formularz rejestracyjny nie jest skomplikowany i wymaga od nas podania adresu E-mail, hasła i zaakceptowania regulaminu Steam.
Po założeniu konta wracamy na stronę główną i klikamy w “Zainstaluj Steam”, aby pobrać instalator. W tym miejscu w tekście skupię się na Steamie pod system Windows, ponieważ jest najbardziej dostępny a większość gier wychodzi właśnie pod ten system. Chociaż Steam jest również dostępny na Mac OS, to ta wersja jest kompletnie niedostępna z VoiceOverem i przechwytuje klawiaturę w taki sposób, że nie jesteśmy w stanie wykorzystać narzędzi OCR.
Instalator Steam na Windows jest prosty w obsłudze. Ponieważ składa się ze standardowych kontrolek, nie powinien sprawiać problemów, jednak warto tu zwrócić uwagę na dwie kwestie. Po pierwsze, przy wyborze języka warto zaznaczyć ten, którego chcesz używać, nawet jeśli opcja jest domyślnie czytana jako zaznaczona, ponieważ wielokrotnie słyszałem o przypadkach kiedy aplikacja instalowała się ustawiona na niechciany język. Po drugie, na ekranie wyboru katalogu, w jakim ma być zainstalowany Steam warto zainstalować go na dysku, na którym będziemy później chcieli przechowywać gry. Chociaż aplikacja ma ustawienia pozwalające nam zdecydować, gdzie mają być instalowane gry to dojście do nich jest utrudnione z czytnikiem ekranu, więc w ten sposób możemy ułatwić sobie życie.
Kiedy instalacja dobiegnie końca, aplikacja zaoferuje nam automatyczne uruchomienie Steam, jednak musimy jeszcze dokonać kilku zmian, zatem odznacz odpowiednie pole przed kliknięciem w “Zakończ”.
Przydatne argumenty wiersza poleceń
Steam oferuje kilka przydatnych komend, które możemy wykorzystać przy uruchomieniu aplikacji, aby była bardziej dostępna. W poprzednich wersjach, polecenia te były również wykorzystywane do logowania, jednak w najnowszej wersji ekran logowania jest już odczytywany przez screenreadery, więc nie trzeba zasadniczo z nich korzystać. Mimo to mamy dostęp do kilku przydatnych komend.
Aby wprowadzić polecenia, szukamy ikony Steam na pulpicie i naciskamy na niej Alt+Enter, aby wejść do właściwości. Kursor powinien teraz być w polu edycji zawierającym ścieżkę do programu. Wystarczy teraz ustawić się na końcu linii za cudzysłowem i wpisywać interesujące nas polecenia. Parametry rozdzielamy spacją, znak ten powinien znaleźć się również po cudzysłowie kończącym zapis ścieżki dostępu do pliku wykonywalnego Steam.
- -no-dwrite – polecenie powoduje, że starsze okna interfejsu Steam są wyświetlane w taki sposób, że są odczytywane przez czytniki ekranu w trybie kursora myszki. Większość interfejsu Steam jest teraz prezentowana w oknie dostępnej przeglądarki internetowej, jednak czasem możemy spotkać starsze okna, gdzie ta opcja się Opcja nie działa na wszystkich komputerach, jednak mimo wszystko warto ją dopisać. Jeśli to polecenie nie działa na twoim komputerze, funkcje OCR wbudowane w czytniki ekranu dobrze radzą sobie z tymi ekranami.
- -gamepadui – Steam posiada dwa układy interfejsów. Standardowy zoptymalizowany pod klawiaturę i myszkę, i drugi przystosowany pod duże ekrany i obsługę Okazuje się, że ten drugi interfejs jest zaprojektowany w widoku przeglądarki, dzięki czemu jest często bardziej dla nas dostępny. Dodanie tego polecenia spowoduje otwarcie Steam domyślnie w tym wyglądzie. Warto przetestować oba układy i zdecydować, z którym nam się wygodniej pracuje.
- -language <język> – opcja pozwala nam wymusić konkretny język interfejsu. Jeśli program po instalacji lub aktualizacji przestał być czytany prawidłowo, to polecenie może pomóc. NP. -language polish wymusi Polski język programu.
Po wprowadzeniu interesujących nas poleceń, wystarczy nacisnąć enter lub kliknąć w “OK” aby zapisać zmiany. Teraz możemy otworzyć aplikację i się zalogować.
Logowanie
Ekran logowania powinien wyświetlić się nam jako zwyczajna strona internetowa, która nie powinna stanowić problemu (z wyjątkiem niezaetykietowanego pola wyboru zapamiętaj mnie, domyślnie zaznaczonego). Aby się zalogować, podajemy naszą nazwę użytkownika i hasło, a następnie klikamy w przycisk “Zaloguj” lub naciskamy Enter.
Jeśli logujemy się pierwszy raz na tym komputerze, to zostaniemy poproszeni o podanie kodu SteamGuard (jest to nic innego niż dwukrokowe uwierzytelnienie). Na naszą pocztę przyjdzie wiadomość z potrzebnym kodem, który wystarczy skopiować do schowka. Potem wracamy do okna Steam i naciskamy CTRL+V aby go wkleić, a aplikacja automatycznie nas zaloguje. O kod będziemy proszeni tylko za pierwszym razem podczas logowania na nowym komputerze lub w przeglądarce internetowej.
Jeśli wszystko się udało, to znajdziemy się na głównym ekranie aplikacji. Teraz możemy zacząć kupować i instalować interesujące nas gry.
Kupowanie i instalowanie gier
Skoro Steam już zainstalowaliśmy i skonfigurowaliśmy, najwyższy czas pobrać grę, która nas interesuje. Możemy to zrobić na dwa sposoby.
Po pierwsze, możemy kupować gry, korzystając z przeglądarki internetowej. Aby tego dokonać, możemy wyszukać interesującą nas grę w aplikacji Steam lub bezpośrednio wejść na jej stronę (linki do niej często znajdziemy w witrynie producenta, w bazie audiogames.net czy w mediach społecznościowych). Po wejściu na stronę gry wystarczy dodać ją do koszyka i przejść do kasy. Jeśli kupujemy coś pierwszy raz, to zostaniemy poproszeni o dodanie metody płatności – może to być karta płatnicza lub konto PayPal.
Po dokonaniu opłaty, na stronie potwierdzającej nasz zakup mamy możliwość rozpoczęcia instalacji naszej gry. Tutaj wystarczy kliknąć w łącze “Mam Steam, zainstaluj grę”. Jeśli używamy interfejsu dla joysticków, to nie zobaczymy żadnego okna i po kliknięciu w link instalacja rozpocznie się automatycznie. Jeśli używamy standardowego interfejsu, to Steam otworzy okno pozwalające nam potwierdzić instalacje. Okno to możemy przeczytać kursorem myszki. Jeśli na naszym komputerze działa wyżej wspomniana opcja no-dwrite, lub OCR jeśli w tym momencie nasz screenreader nic nie czyta. Niezależnie od tego, instalacje możemy potwierdzić naciskając enter. Spowoduje to w pierwszej kolejności zarezerwowanie miejsca na dysku, co może potrwać kilkanaście sekund zwłaszcza dla większych gier, a potem pobieranie automatycznie się rozpocznie i możemy jeszcze raz nacisnąć enter aby zamknąć okno. Stan pobierania możemy sprawdzić ustawiając się na ikonie Steam w zasobniku systemowym. Jeśli aktualnie coś jest pobierane, to zobaczymy tu prędkość transmisji danych i procentowy wskaźnik pobranego materiału. Ikonę do pobranej gry znajdziesz na pulpicie i wystarczy do niej wejść, aby zacząć grać (pamiętaj tylko, żeby najpierw uruchomić sam program Steam!)
Drugim sposobem kupowania gier jest sama aplikacja Steam. Jeśli wejdziemy do okna Steam, to domyślnie powinno się ono otworzyć na zakładkę sklepu, która wyświetla ią zazwyczaj, jak strona internetowa. W tym miejscu postępujemy analogicznie jak wyżej – najpierw dodajemy grę do koszyka, płacimy za nią i potem możemy rozpocząć proces pobierania gry.
I to tak na prawdę powinno nam wystarczyć, jeśli chcemy używać Steam wyłącznie do uruchamiania gier. Teraz jeśli chcemy w coś zagrać, wystarczy najpierw uruchomić Steam z pulpitu, a potem grę, w którą chcemy zagrać. Aplikacja automatycznie będzie zapisywać nasz postęp w chmurze, więc jeśli mamy kilka komputerów lub będziemy kiedyś zmuszeni instalować system od nowa, to nie powinniśmy stracić naszego postępu. Steam będzie również automatycznie pobierać aktualizacje naszych gier. Jeśli chcemy usunąć jakąś grę z komputera, to możemy to zrobić z panelu sterowania tak jak każdą inną aplikacje. Teraz krótko omówię pozostałe części Steama, których możemy chcieć używać i w jaki sposób można do nich dotrzeć.
Pozostałe możliwości Steam i nawigacja po aplikacji
Jak napisałem na początku, Steam to nie tylko sklep. Posiada również funkcje, które mogą nam się kojarzyć z portalami społecznościowymi. Możemy dodawać do naszego konta znajomych. Pozwala nam to do nich pisać i dzwonić, łatwo zapraszać znajomych do gier wieloosobowych oraz porównywać ich wyniki, i sprawdzać zainstalowane gry. Skoro o wynikach mowa, to strona każdej gry w sklepie pozwala nam zobaczyć listę osiągnięć, które możemy w niej zdobyć. Oferuje nam również dostęp do ogłoszeń producenta, w których często znajdziemy informacje o nowościach czy nadchodzących wersjach. Każda gra ma również swoją zakładkę społeczność, która działa jak forum – każdy może zadać pytanie, lub podzielić się ciekawymi informacjami. Takie fora są często dobrym sposobem na kontakt z producentem – np. Żeby poprosić o funkcje dostępności.
Najłatwiej dostać się do nich przez stronę internetową steampowered.com, która oprócz funkcjonowania jako sklep pozwala nam dodawać i komunikować się ze znajomymi oraz przeglądać fora i osiągnięcia każdej gry. Chociaż na stronie możemy czasem napotkać niezaetykietowane obrazki czy ikony, to najważniejsze elementy są bardzo dostępne.
Skorzystanie z tych funkcji w ramach aplikacji Steam jest również możliwe, ale jest już bardziej skomplikowane. W standardowym interfejsie zakładka sklepu, znajomych i biblioteki są wyświetlane w widoku przeglądarki i są dostępne, jednak pasek menu na górze okna i menu kontekstowe w zasobniku systemowym, które pozwalają nam się między nimi przełączać są wyświetlane jeszcze w niedostępny dla czytników ekranu sposób. Jeśli działa na naszym komputerze opcja -no-dwrite, to możemy się do nich dostać kursorem myszki, a jeśli nie to wykonując OCR. Podobnie musimy postępować z zakładką ustawienia, które w momencie pisania tego tekstu również jest wyświetlany w starszym systemie.
Alternatywę może tutaj stanowić polecenie -gamepadui, o którym wspominałem. Wtedy interfejs jest ułożony inaczej – główny ekran wyświetla zarówno najciekawsze promocje w sklepie jak i naszą bibliotekę. Na dole strony znajdziemy przycisk Menu, który da nam dostęp do naszej listy znajomych czy ustawień, które tutaj są bardziej dostępne. Interfejs ten możemy Również przeglądać z klawiatury – z wyłączonym trybem przeglądania w czytniku ekranu używając strzałek, entera i Escape. Niestety tutaj również napotkamy na kilka problemów z dostępnością – możemy czasem napotkać niezaetykietowane przyciski, a stan pól wyboru w ustawieniach nie jest oznajmiany. Na szczęście podczas przełączania dowolnego pola słyszymy dźwięk, który się zmienia zależnie od tego czy pole jest zaznaczane lub odznaczane. Nie mniej ten interfejs stanowi największy potencjał na poprawki dostępności i już w wielu miejscach działa bardzo dobrze.
Podsumowanie
Skłamałbym mówiąc, że Steam jest idealny. Aplikacja ma kilka istotnych problemów, niemniej jednak da się je obejść i swobodnie korzystać z usługi. Ostatnie aktualizacje pokazały ponadto, że sytuacja zaczyna się stopniowo poprawiać dzięki temu, że firma Valve zaczyna coraz bardziej przechodzić na technologie webowe. Znajdziemy tam na prawdę dużo gier, które są w pełni dla nas dostępne, a będzie ich tylko więcej. A jeśli będziemy chcieć w nie zagrać na komputerze, to prawdopodobnie znajdziemy je właśnie na platformie Steam. Życzę miłego grania!
Piotr Machacz
