W dniu dzisiejszym nad terytorium USA nastąpi całkowite zaćmienie słońca. Wydarzenie zwraca uwagę astronomów amatorów, ale i naukowcy będą je uważnie obserwować. Zaćmienie będzie widoczne od Oregonu po wybrzeża południowej Karoliny.
Niewidoma astrofizyczka Wanda Diaz Merced nie zobaczy zaćmienia, ale wraz ze swymi uczniami ze szkoły dla niewidomych w Cape Town, gdzie uczy astronomii, będzie go słuchać. Metoda badania źródeł elektromagnetycznych, która umożliwia osobom nawet zupełnie niewidomym dokonywanie obserwacji astrofizycznych, została opracowana przez Wandę Merced we współpracy z zespołem uczonych z uniwersytetu Harvarda. Stworzyli oni oprogramowanie, które w czasie rzeczywistym dokonuje sonifikacji obserwowanego widma. Dzięki temu Wanda, wraz ze swoimi uczniami, będzie mogła usłyszeć, jak, wraz ze zmieniającą się pozycją Księżyca, Słońca i Ziemi, zmienia się promieniowanie słoneczne docierające na Ziemię. Dla nauczycielki jest to wydarzenie o wielkim znaczeniu, ponieważ zaćmienia takie nie zdarzają się zbyt często, co oznacza, że dla uczniów uczestniczenie w obserwowaniu zaćmienia jest wydarzeniem do zapamiętania na całe życie.
Dostępne nie musi znaczyć drogie
Do wykonywania swoich obserwacji Profesor Merced użyje Arduino – mikrokomputera zamkniętego w kostce o długości kilku do kilkunastu centymetrów. To tanie rozwiązanie po podłączeniu kilku urządzeń peryferyjnych może mieć bardzo różnorodne zastosowania. Można np. podłączyć do niego czytnik linii papilarnych, który wraz z innym urządzeniem posłuży nam jako zamek do otwierania drzwi, albo mikrofon, który po klaśnięciu spowoduje zapalenie lub zgaszenie światła. Granicą zastosowań jest wyobraźnia ich twórców.
Nasi astronomowie wyposażyli Arduino w detektor światła, wyjście audio i oprogramowanie, które w odpowiedni sposób przetworzy w czasie rzeczywistym światło na dźwięk. Zmiana intensywności światła zostanie dla niewidomych obserwatorów przetworzona na zmianę częstości słyszalnych kliknięć. Im intensywniejsze światło tym częstsze kliknięcia. Gdy księżyc podczas zaćmienia będzie coraz mocniej blokował dopływ światła słonecznego, kliknięcia będą coraz rzadsze. W momencie całkowitego zaćmienia, gdy korona słońca może być obserwowana jako pierścień otaczający tarczę księżyca przesłaniającą słońce, odstępy między kliknięciami mogą być nawet dłuższe niż sekunda.
Aby uczniowie z RPA mogli obserwować zaćmienie Słońca, pracownica z laboratorium uniwersyteckiego wystawi urządzenie do obserwacji na działanie słońca, a dźwięk zostanie przesłany do obserwatorów drogą internetową. Wykorzystanie sonifikacji jest bardzo ważne, bo dzięki użyciu tej metody można włączać osoby z dysfunkcją wzroku w przeżywanie tego doświadczenia poznawczego, tych emocji, które w innym wypadku byłyby jedynie udziałem osób widzących. Prawdziwym wyzwaniem związanym z przygotowywaną obserwacją zaćmienia – mówi Allyson Bieryla z laboratorium harvardzkiego -było znalezienie czujnika światła, który byłby na tyle czuły, by możliwe było zarejestrowanie zmienności natężenia światła w momencie całkowitego zaćmienia. Podczas pełnego zaćmienia jasność słońca będzie porównywalna do jasności księżyca podczas pełni o północy. Dlatego, aby zapewnić powodzenie obserwacji, uczeni z Harvardu przetestowali Arduino podczas pełni księżyca.
Źródło: https://coolblindtech.com/how-blind-astronomers-will-observe-the-solar-eclipse-on-august-21/
