Rola psa przewodnika w życiu osoby z niepełnosprawnością wzroku
Osoby z niepełnosprawnością wzroku odbierają informacje z otaczającego ich świata za pomocą zmysłów, które zastępują im umiejętność widzenia. Nierzadko słyszymy o wyczulonych zmysłach słuchu, dotyku, czy węchu u osób niewidomych i słabowidzących. Nieustanne rozwijanie, stymulowanie pozostałych zmysłów umożliwia osobom z dysfunkcją wzroku na samodzielność w codziennym życiu. Warto jednak wiedzieć, że komfort ich życia może być też znacznie podniesiony za sprawą Psa Przewodnika.
Pies Przewodnik przede wszystkim wpływa na zwiększenie bezpieczeństwa osoby z dysfunkcją wzroku, a także ułatwia jej poruszanie się w mieście: potrafi odnaleźć wolne miejsce w autobusie, wskazać ławkę, czy pomóc ominąć przeszkodę.
Specjalistyczne szkolenie, w jakim uczestniczy zwierzę zanim zostaje Psem Przewodnikiem, sprawia, iż nie tylko nabywa on niezwykłych umiejętności, ale też wyzbywa się pewnych zachowań instynktownych – nie gania za ptakami, nie szczeka na inne psy. Jego codzienna, ciężka praca bardzo pomaga niewidomemu opiekunowi i często daje więcej korzyści niż biała laska. Odpowiednio wyszkolony Pies Przewodnik potrafi prowadzić osobę z dysfunkcją wzroku środkiem chodnika i skręcać w odpowiednim momencie. Co ciekawe, zawsze zatrzymuje się przy krawężniku lub schodach, dzięki czemu jego opiekun dowiaduje się z wyprzedzeniem, że przed nim znajduje się przeszkoda do pokonania.
Istotne jest, że Pies Przewodnik jest w stanie wykryć przeszkody, nie tylko te na poziomie podłoża, ale również te na wysokości głowy swojego właściciela. Potrafi wskazać przejście dla pieszych, ławkę, przystanek autobusowy, czy drzwi do budynków i środków transportu. Jego wyjątkową umiejętnością jest tzw. „wyuczone nieposłuszeństwo” – odmawia on wykonania komendy, jeśli naraża ona jego opiekuna na niebezpieczeństwo.
Osoby z dysfunkcjami wzroku często twierdzą, że poruszanie się z białą laską jest bardzo trudne, zwłaszcza gdy nie ma żadnego punktu odniesienia, tj. krawężnik, murek, schody. Jednak gdy osoba niewidoma ma dobrą orientację w terenie, może zdecydować się na Psa Przewodnika, co znacznie ułatwi jej samodzielne funkcjonowanie, a przede wszystkim poprawi jej bezpieczeństwo i jakość samodzielnego poruszania się po mieście. W Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych uruchomiony jest projekt skierowany do osób ubiegających się o Psa Przewodnika. Uczestnictwo w projekcie to szansa na otrzymanie wyszkolonego psa. Partnerami projektu są: Fundacja Vis Maior, Fundacja „Pies Przewodnik”, Polski Związek Niewidomych oraz Fundacja na rzecz Osób Niewidomych Labrador-Pies Przewodnik.
Wiele osób z dysfunkcjami wzroku, dzięki Psom Przewodnikom, zaczęło korzystać z komunikacji miejskiej, czy samodzielnie załatwiać sprawy w urzędach. Pies – dzięki temu, że widzi, jest niejako oczami swojego opiekuna, a więc nie tylko pomoże wybrać najkorzystniejszy sposób ominięcia przeszkody, ale też wyszuka bankomat. Należy jednak pamiętać, że w relacji Psa Przewodnika z opiekunem podstawą jest zaufanie. To przecież zwierzę ostatecznie zdecyduje, czy i jak wykonać komendę.
Od 2019 roku Fundusz wraz z: Fundacją na rzecz Osób Niewidomych Labrador-Pies Przewodnik, Fundacją Vis Maior, Fundacją „Pies Przewodnik” oraz Polskim Związkiem Niewidomych realizuje projekt „Budowa kompleksowego systemu szkolenia i udostępniania osobom niewidomym psów przewodników oraz zasad jego finansowania” finansowany ze środków Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 Oś Priorytetowa IV. Innowacje społeczne i współpraca ponadnarodowa, Działanie 4.1. Celem tego projektu jest stworzenie warunków do podniesienia poziomu integracji społecznej osób z niepełnosprawnością wzroku, poprzez opracowanie spójnego systemu standardów służących budowie profesjonalnych szkół przewodników oraz przetestowanie wypracowanych rozwiązań. Efektem projektu ma być m.in. wyszkolenie i przekazanie co najmniej 48 psów przewodników oraz przygotowanie co najmniej 16 nowych trenerów psów przewodników.
Obecnie w ramach projektu pod okiem instruktorów psów przewodników szkoli się 18 aplikantów. Aplikanci sukcesywnie szkolą i biorą aktywny udział w przekazywaniu psów przewodników pod czujnym okiem instruktorów.
Pierwsze przekazanie psa przewodnika w ramach ww. projektu miało miejsce w dniu 19 marca 2021 roku. Od tego momentu do dnia 31 marca 2022 r. przekazano łącznie 24 psy przewodniki osobom z niepełnosprawnością wzroku.
Źródło: https://www.pfron.org.pl/aktualnosci/szczegoly-aktualnosci/news/rola-psa-przewodnika-w-zyciu-osoby-z-niepelnosprawnoscia-wzroku/
