Każdy z nas po osiągnięciu pełnoletności marzy o tym, aby się usamodzielnić i móc rozpocząć życie na tak zwany własny rachunek. U osób widzących pierwszym krokiem do niezależności jest zazwyczaj zrobienie kursu na prawo jazdy i zdanie egzaminu końcowego, co pozwala im na pewną swobodę i bycie niezależnym od rodziców. Jednak my, jako osoby niewidome lub słabowidzące, najczęściej po uzyskaniu pełnoletności chcemy najpierw mieć wyższe wykształcenie, a następnie założyć rodzinę i mieć stałą pracę oraz własne mieszkanie. Niestety w Polsce, aby móc sobie pozwolić na zakup własnych czterech ścian, trzeba naprawdę dużo lat przepracować, więc nie każdego na to stać i część osób po prostu wynajmuje tymczasowe lokum lub, jeśli ma taką możliwość, bierze w banku kredyt na wiele lat. Kiedy jednak uda nam się zakupić własne mieszkanie, stajemy przed kolejnym zadaniem do wykonania – czyli wykończeniem tego miejsca tak, by mieć w nim wszystko, co jest niezbędne do w miarę komfortowego życia, zależnie od środków finansowych, które pozostały nam po zakupie mieszkania. Wykańczanie nowo zakupionego lokum jest nie lada wyzwaniem, tym bardziej dla osób niewidomych. Składa się na nie wiele różnego rodzaju decyzji i przedsięwzięć, co powoduje, że często możemy popełnić jakiś błąd lub o czymś zapomnieć. Dlatego w poniższym tekście postaram się opisać, jak krok po kroku zaplanować i wykonać prace wykończeniowe. Opowiem o tym, co warto, a czego nie warto robić, gdzie szukać dostępnego dla osób niewidomych sprzętu AGD oraz podam kilka interesujących rozwiązań, które mogą uprzyjemnić Wam życie we własnym mieszkaniu.

Remont nowego domu jest dużym wyzwaniem i składa się na niego wiele kroków. Dlatego, aby poniższy tekst był dla wszystkich jasny i zrozumiały, a także, aby każdy mógł sobie wrócić i przypomnieć konkretną kwestię, podzieliłem ten artykuł na pewne zadania, które warto wykonać, urządzając swoje mieszkanie. Oczywiście, wykonywanie wszystkich poniższych kroków nie jest konieczne, ale chciałem, aby ten tekst był kompleksowy i zawierał większość przydatnych informacji przy tego typu zadaniach.

Projekt

Zanim zaczniemy cokolwiek remontować w naszym mieszkaniu, na początku dobrze jest opracować projekt, co i gdzie ma dokładnie stać, aby potem nie było niespodzianek, że np. łóżko nam się nie zmieści w dany kąt i będziemy musieli zakupić mniejsze. Oczywiście, możemy zrobić to sami przy pomocy osoby widzącej, która poda nam dokładne wymiary czy ułożenie pokoi. Jeśli jednak zakupiliśmy mieszkanie, które jest jeszcze budowane, a chcielibyśmy zobaczyć, jaki będziemy mieli układ pokoi, warto za kilkadziesiąt złotych nabyć farbę puchnącą, która dostępna jest w wielu tyflosklepach. Dzięki niej osoba widząca może narysować nam nasze mieszkanie na kartce papieru, a my dotykiem będziemy mogli obejrzeć układ pomieszczeń w domu.

Dobrym pomysłem przy układaniu naszych wnętrz, jest wzięcie profesjonalnej osoby, która zajmuje się architekturą i projektami. Niestety, profesjonalne biura projektowe za urządzenie konkretnego mieszkania nieraz chcą kilka, a nawet kilkanaście tysięcy. Dlatego warto rozważyć poszukanie kogoś, kto zajmuje się architekturą, ale ma jeszcze niewielkie doświadczenie w projektowaniu wnętrz. Taka osoba weźmie o wiele mniej pieniędzy, a często ma równie dobre, jeśli nie lepsze pomysły od osób, które zajmują się tą tematyką w codziennej pracy. Najlepiej popytać w swojej rodzinie czy wśród znajomych, czy kogoś takiego nie znają. Dzięki temu możemy sporo zaoszczędzić, a nasze mieszkanie będzie dokładnie rozplanowane i zaprojektowane. Projektant na początku zapyta się nas, jakie elementy wykończenia chcielibyśmy mieć w naszym lokum, a następnie zacznie ustawianie i dobieranie ich według swojej koncepcji, z którą możemy się później zgodzić lub zaproponować zmiany.

Przed rozpoczęciem robót musimy się również zastanowić, czy będziemy zmieniać ułożenie gniazdek z prądem, przełączników do świateł oraz samego oświetlenia. Jeśli na przykład chcemy mieć w łazience zamontowane oświetlenie listwą LED pod szafkami, to trzeba do niej doprowadzić kable zasilające oraz połączyć z konkretnym przełącznikiem do światła. Dlatego warto o takich decyzjach dać znać wcześniej, by nasz projektant dokładnie ustawił wszystkie gniazdka, przełączniki i oświetlenie według naszych preferencji oraz tak, aby pasowały do pozostałego wyposażenia mieszkania. Podczas głównego remontu taka osoba wesprze nas w poszukiwaniach odpowiednich elementów, jak na przykład wanny czy umywalki, a później pomoże znaleźć nam meble, które będą pasowały do zaproponowanego wcześniej projektu domu.

Elektryka

Jak już wyżej wspomniałem, zanim zaczniemy cokolwiek robić w naszym nowym lokum, warto się zastanowić, czy pasuję nam układ świateł, gniazdek z prądem i przełączników do oświetlenia oraz czy nie chcemy żadnych dodatkowych elementów elektrycznych. Takimi dodatkami mogą być listwy LED pod szafkami lub wewnątrz regałów, kinkiety np. w przedpokoju lub w sypialni, światło punktowe na suficie, a nie w postaci jednego żyrandola, czy niezbędna w letnie upały, które teraz nam towarzyszą, klimatyzacja. Wszystkie wymienione powyżej elementy muszą mieć dostęp do prądu. Dlatego dobrze jest na początku przemyśleć, jakie udogodnienia w mieszkaniu chcielibyśmy mieć i na jakie będzie nas stać, aby potem nie było za późno. Zwłaszcza, że – żeby poprowadzić kable od głównej skrzynki zasilania w mieszkaniu – należy skuć ściany, by je dobrze schować. Dlatego jeśli zamierzamy zmieniać elementy elektryczne, trzeba zrobić to na początku prac remontowych.

Jeśli chodzi o wyposażenie kuchenne, istotnym elementem elektrycznym jest to, jaką kuchenkę będziemy mieli. W przypadku, gdy zdecydujemy się na indukcję, należy sprawdzić z naszym elektrykiem, czy jest do niej doprowadzona odpowiednia ilość faz. W tym kroku dużym ułatwieniem dla elektryka jest projekt wykonany przez naszego projektanta, który pokazuje dokładne umiejscowienie wszystkich elementów, co przyśpiesza pracę i zmniejsza prawdopodobieństwo popełnienia błędu z ułożeniem np. przełączników do świateł. Dużą rolę odgrywa też ustawienie górnego oświetlenia. Jeśli chcemy mieć w mieszkaniu światło punktowe, nasz projektant ustawi je w odpowiednim miejscu, aby potem nie uderzać lampy na przykład drzwiczkami od zamontowanej do sufitu szafy. Na koniec powyżej opisanych prac elektryka warto jest zrobić dokładne zdjęcia wszystkich ścian z idącymi kablami zasilania, zanim zostaną one zasłonięte przez ekipę wykańczającą. Dzięki temu, unikniemy w przyszłości przypadkowego przebijania kabli przy np. wieszaniu szafek czy obrazów.
Oczywiście są na rynku dostępne urządzenia, które wykrywają, czy w ścianie jest kabel, ale jak to z technologią bywa, może być czasem zawodna, dlatego warto takie fotografie posiadać. Po skończonym remoncie domu elektryk będzie nam jeszcze potrzebny, aby poprzypinać zakupione lampy, listwy LED i kinkiety do kabli zasilających oraz założyć gniazdka z prądem i przełączniki do oświetlenia w całym mieszkaniu.

Główne wykańczanie

Kiedy w mieszkaniu ściany będą już skute, a w zrobionych otworach zostaną poprowadzone kable, przychodzi czas na główne wykańczanie naszego mieszkania, na które składa się bardzo wiele elementów, o których nie można zapomnieć. Do takich prac warto zatrudnić osoby, które załatają nam dziury w ścianach oraz je pomalują, położą płytki oraz zamontują łazience, wybrane przez nas podłogi i listewki, zamontują wannę lub kabinę oraz zlew i pisuar, a także zamontują nam np. nowy kaloryfer w łazience.

Podczas poszukiwania ekipy remontowej, najlepiej znaleźć osoby z polecenia, ponieważ często można trafić na tak zwanych półprofesjonalistów, którzy mogą być nieterminowi albo niedokładni. Dlatego dobrze jest rozpocząć poszukiwania fachowców już na około rok przed planowanym wykańczaniem mieszkania, by nie mieć problemów z dograniem terminarza. Kiedy mamy już wybraną i zaklepaną ekipę, musimy nastawić się na poszukiwania elementów wykończenia naszego lokum. Tutaj na pewno świetną pomocą po raz kolejny są projektanci, którzy pomogą nam znaleźć w Internecie pasujące farby, podłogi i inne elementy wykończenia mieszkania. Co do ścian, według mnie najlepszym sposobem na ich wykończenie jest położenie popularnych ostatnio gładzi, które je wyrównają oraz sprawią, że farby będą się dobrze trzymać i kilkunastu latach na ścianach nie będzie widocznych pęknięć. Jeśli chodzi o wybór farby, uważam, że dla nas – osób niewidomych, którym może zdarzyć się czasami wypadek i wylejemy coś na ścianę – dobrym rozwiązaniem są farby, które po zabrudzeniu ściany, pozwalają na przetarcie mokrą ścierką powierzchni. Dzięki temu po wyschnięciu nie zostanie żaden ślad. Kolor farb każdy powinien dobrać według własnych preferencji, ale ze swojej strony nie polecałbym robić ścian całkowicie białych, a na przykład lekko szare.

Następnym zadaniem jest wykończenie podłóg oraz łazienek. W wypadku podłóg polecam Wam obejrzenie w odpowiednich sklepach paneli winylowych, które w ostatnim czasie cieszą się coraz większym powodzeniem. Ten rodzaj paneli różni się od standardowych podłóg tym, że dzięki odpowiedniej strukturze można je kłaść praktycznie w całym mieszkaniu – nawet w łazienkach i kuchni. Jest to spowodowane tym, że zwykłe panele po ich zachlapaniu – czy to wodą przy zmywaniu, czy podczas mycia rąk – po kilku godzinach, zależnie od modelu, zaczynają puchnąć i nasze mieszkanie może już tak ładnie nie wyglądać. Panele winylowe natomiast są wytrzymałe na wszelkiego rodzaju zachlapania czy nawet zalania i woda może się na nich znajdować bez skutków ubocznych dla wyglądu i użytkowania takiej podłogi. Dodatkowo są one ciepłe i tłumią dźwięki kroków, dlatego według mnie są idealnym rozwiązaniem do pokoi, przedpokoju oraz kuchni. W łazienkach oczywiście też można je położyć, jednak to pomieszczenie kojarzy mi się głównie z płytkami, dlatego dziwnie mogłyby te panele tam wyglądać. Polecam do sklepu z panelami oraz płytkami wybrać się z osobą widzącą, która dobierze nam odpowiednie kolory i odcienie, aby wszystko ładnie wyglądało.

Po zrobieniu ścian i podłóg przychodzi w końcu kolej na wstawienie pierwszego wyposażenia naszego mieszkania. Chodzi oczywiście o urządzenie łazienki, do której musimy wybrać i zakupić zlew, pisuar, oraz wannę lub kabinę. Ze swojej strony polecam Wam rozejrzeć się za wanną i dokupieniem do niej parawanu na całą jej długość. Pozwoli to na zamknięcie drzwi podczas kąpieli i niechlapanie na pozostałą część łazienki. Jeśli chodzi o wyposażenie wanny, ciekawym elementem jest tak zwana deszczownica, która pozwala nam szybko ochłodzić się w gorący dzień, ponieważ woda leci z góry na dół. Szukanie wszystkich elementów wykończenia mieszkania warto zacząć kilka miesięcy przed rozpoczęciem prac, jeśli oczywiście jest to możliwe. Często bowiem bywa tak, że płytki, które akurat nam się spodobały, będą dostępne dopiero za dwa miesiące.

Po skończonych pracach remontowych należy jeszcze wybrać oraz zamontować framugi oraz drzwi wewnętrzne. W tym wypadku również warto wybrać się do sklepu z osoba widzącą, z której pomocą znajdziemy i drzwi, i framugi, które będą kolorystycznie pasować do ścian oraz podłóg.

Meble

Po skończonym remoncie, kiedy mamy już piękne podłogi i ściany, a nasza łazienka jest wyposażona w najważniejsze elementy, przychodzi w końcu czas na umeblowanie mieszkania. W tym miejscu, jeśli pieniądze nie są tutaj kluczowe, polecam rozejrzeć się za meblami stolarskimi na wymiar. Zaletą tego rozwiązania jest po pierwsze trwałość wykonanego wyposażenia, a po drugie to, że możemy całkowicie zabudować daną ścianę, od podłogi do sufitu, dzięki czemu będziemy mieli więcej miejsca, ale też nie będzie nam się zbierał kurz na samej górze szafy czy regału. Meblami stolarskimi na pewno warto jest wyposażyć kuchnię, łazienkę oraz przedpokój, ponieważ stworzy to nam możliwość zabudowy wszystkie wolnych i wybranych przez nas przestrzeni. Będziemy  też mieli wszystko dokładnie dopasowane do naszych potrzeb i upodobań. Co do materiału wykonywanych przez stolarza mebli, wybór jest ogromny, jednak na pewno nie polecam brać frontów szafek wykonanych z forniru, ponieważ jest on mało trwały na uszkodzenia i szybko ulega zniszczeni. Jeśli chodzi o urządzenie wnętrz mebli, w szczególności polecam firmę Peka, której rozwiązania można dokładnie obejrzeć oraz dotknąć w ich salonach pokazowych. Listę sklepów możecie znaleźć na poniższej stronie: https://www.kuchenny.com.pl/2037-4-salony-pokazowe-peka.html. Na uwagę na pewno zasługują tam szafki typu cargo oraz systemy wyjezdne szafek narożnych, ponieważ są bardzo solidne i można tam poukładać bardzo dużo kuchennych akcesoriów. Ciekawym rozwiązaniem jest również zastosowanie w regałach samoczynnego domykania, dzięki czemu, gdy będziemy zamykać drzwi czy szufladę, wystarczy je popchnąć z odpowiednią siłą, a one powoli same do końca się domkną.

Poza meblami stolarskimi polecam Wam rozejrzeć się w na pewno znanym wielu osobom sklepie Ikea. Można tam znaleźć w dobrych cenach całe kuchnie, łóżka czy regały, które będą ładnie komponowały się z resztą umeblowania. To miejsce jest dobre dla osób niewidomych lub słabowidzących, ponieważ można przyjść i dokładnie obejrzeć wzrokiem oraz rękami meble, zanim zdecydujemy się na coś konkretnego. Dodatkowo, jeśli nie mamy nikogo, kto pomógłby nam przewieźć zakupione rzeczy, Ikea za dodatkową opłatą może nam dostarczyć zamówione produkty pod drzwi, a nawet złożyć i ustawić w mieszkaniu wszystkie meble.

Sprzęty AGD

Kolejnym bardzo istotnym elementem naszego domu są sprzęty AGD, które pozwalają nam na gotowanie, pieczenie, przechowywanie żywności, zmywanie, pranie, a nawet suszenie ubrań. Dla osób niewidomych jest to bardzo ważny wybór, ponieważ w dzisiejszych czasach większość urządzeń tego typu posiada dotykowy panel, który może być dla wielu z nas przeszkodą nie do pokonania. Dlatego przed zakupem sprzętu AGD dobrze jest zapoznać się z wybranym modelem i przetestować jego działanie. Niestety popularne markety AGD/RTV nie pozwalają na włączenie urządzenia i wypróbowanie jego funkcji, a jedynie dają nam możliwość go dokładnie obejrzeć i podotykać. Na szczęście istnieją tak zwane salony pokazowe (ang. showrooms), gdzie możemy umówić się na wizytę i dokładnie zapoznać się z działaniem konkretnego sprzętu.

Jedną z firm, która posiada takie miejsce, jest firma Bosch oraz ich klasa premium – Zimens. Adresy ich salonów pokazowych można znaleźć na poniższej stronie: https://www.bosch-home.pl/showroom-bosch. Po udaniu się do tego typu miejsca jesteśmy cały czas obsługiwani przez pracownika, który poleci nam urządzenia zgodne z naszymi indywidualnymi preferencjami. Następnie możemy każdy sprzęt dokładnie obejrzeć, a także przede wszystkim wypróbować, jak on działa, co pozwoli nam później uniknąć problemu z jego obsługą. Niestety w showroomach nie można zakupić wybranego przez nas sprzętu, ponieważ jest to tylko salon pokazowy. Na szczęście po skończonej wizycie dostajemy kartkę z wybranymi przez nas urządzeniami i wtedy na spokojnie możemy ich poszukać w Internecie, gdzie na pewno znajdziemy różne promocje na wybrane urządzenia. W szczególności polecam Wam firmę Bosch. Przede wszystkim dlatego, że mają bardzo dobre podejście do klienta oraz z powodu dostępnej dla Voice Overa aplikacji Home Connect na systemie iOS, która pozwala nam na sterowanie sprzętem AGD prosto z naszego telefonu. Jeśli chcielibyście przetestować jej działanie, możecie ją pobrać z poniższego linku: https://apps.apple.com/pl/app/home-connect-app/id901397789?l=pl, gdzie w trybie demo można sprawdzić jej działanie na konkretnym urządzeniu.

Przydatne rozwiązania i dodatki

Podczas planowania remontu naszych czterech ścian warto również zastanowić się nad pewnymi udogodnieniami, które uprzyjemnią nam mieszkanie. Pierwszym urządzeniem, nad którego zakupem polecałbym się zastanowić, jest suszarka bębnowa do świeżo upranych ubrań. Według mnie jest to świetne rozwiązanie do mniejszych mieszkań w blokach, gdzie stojąca standardowa suszarka często przeszkadza nam w poruszaniu się po danym pomieszczeniu. Dzięki temu urządzeniu będziecie mogli wyjąć czyste i całkowicie suche ubrania z pralki i od razu poskładać je oraz schować do szafy – bez potrzeby rozwieszania ich i zagracania przestrzeni naszego domu. Przed zakupem tego sprzętu musimy zdecydować, czy chcemy mieć w jednym urządzeniu obie funkcję – mowa tu o tak zwanej pralko-suszarce, czy jednak wolimy mieć oddzielnie oba urządzenia. Zaletą tego drugiego rozwiązania na pewno jest mniejsze zużycie wody oraz prądu. Poza tym żadnych innych różnic w tych dwóch konfiguracjach nie ma. Plusem pralko-suszarki na pewno jest to, że nie musimy przekładać wypranych rzeczy z jednego bębna do drugiego i możemy od razu wyjąć czyste i wysuszone ubrania. Przy użytkowaniu tego urządzenia polecam Wam, by po skończonym suszeniu od razu wyjąć rzeczy z bębna i pochować je do szafy. Dzięki temu bardzo często unikniemy zagnieceń, a co za tym idzie późniejszego prasowania. Jeśli już mamy suszarkę, przy zakupie ubrań i innych elementów, które będziemy prać, należy zawsze pamiętać, aby na metce miały znak pozwalający na suszenie tych rzeczy w tym urządzeniu. W przeciwnym wypadku nasza ulubiona bluza może się skurczyć i nie będzie już na nas pasować.

W dzisiejszych czasach niezbędnym urządzeniem do przeżycia upalnych dni, które co lato nam doskwierają, jest z pewnością klimatyzator. Dlatego przy wykańczaniu mieszkania warto jest zastanowić się, czy będziemy chcieli taki sprzęt posiadać. Przed montażem klimatyzatora warto jest zastanowić się, jak chcemy, aby była odprowadzana woda, która powstaje przy jego użytkowaniu. Tradycyjnym rozwiązaniem jest włożenie odpowiedniej rurki do wiaderka na balkonie i opróżnianie go, kiedy będzie pełne. Wiadomo jednak, że można o tym czasami zapomnieć i może nam się zdarzyć zalanie naszego balkonu. Dlatego w tym przypadku mamy do dyspozycji jeszcze dwa rozwiązania. Jeśli montujemy klimatyzator w domu lub na parterze albo pierwszym piętrze, dobrym rozwiązaniem jest puszczenie rurki po zewnętrznej ścianie  lub zawieszenie jej na balustradzie balkonu – tak, aby woda kapała na trawę. Rozwiązanie to jest dobre, gdy mamy pewność, że woda nie będzie nikomu leciała na głowę czy na balkon. Dlatego w tym przypadku idealnym sposobem na odprowadzenie wody jest pociągnięcie rurki przez ścianę do kanalizacji np. w łazience czy przy kuchennym zlewie. Trzeba też pamiętać, aby pod zlewem, gdzie rurka będzie wchodziła do kanalizacji, zastosować syfon kulkowy. Powstrzyma to wydostawanie się zapachów z kanalizacji przez nasz klimatyzator.

Następnym przydatnym pomysłem jest zastosowanie grzałki elektrycznej w łazienkowym kaloryferze. Pozwoli to nam na podgrzanie kaloryfera w lato i szybkie wysuszenie wiszących na nim ręczników. Dobrą opcją jest również zamontowanie baterii w kuchennym zlewie z filtrem wody marki Brita. Z własnego doświadczenia polecam Wam to rozwiązanie, ponieważ woda z takiego kranu jest o wiele lepiej przefiltrowana niż ze standardowych butelek o podobnym działaniu. Opisy wspomnianych baterii można znaleźć na poniższej stronie internetowej: https://www.brita.pl/system-filtracji-wody/baterie-z-filtrem.

Przedostatnim ciekawym rozwiązaniem, które Wam polecam, jest listwa opadająca do drzwi wewnętrznych. W dzisiejszych czasach bardzo często nowoczesne mieszkania zbudowane są tak, że salon i kuchnia są otwarte na pozostałą część mieszkania. Ma to swoje plusy i minusy. Dla osób niewidomych lub słabowidzących na pewno sporą wadą może być ciągły hałas dochodzący np. z kuchennych urządzeń lub tworzony przez naszych domowników. Dlatego, jeśli pracujecie zdalnie lub chcecie spać w zupełnej ciszy i nie słyszeć pozostałej części domu, warto rozważyć zastosowanie listew opadających do drzwi np. w pokoju czy sypialni. Dzięki temu przy zamykaniu drzwi zostaje opuszczona specjalna uszczelka, która wycisza hałasy z pozostałej części mieszkania. Poziom wyciszenia można porównać do  efektu, jaki dają bardzo popularne ostatnio słuchawki ze specjalną funkcją aktywnego tłumienia dźwięków otoczenia.

Ostatnim już ułatwieniem, które chciałbym zaprezentować, jest zastosowanie przełączników przy gniazdkach z prądem do wyłączenia zasilania. Działa to na takiej samej zasadzie, jak standardowe przedłużacze z przełącznikiem do wyłączenia prądu. Użycie tych przełączników pozwoli nam na nieodłączanie kabli od np. laptopa czy smartfona każdego dnia i ułatwi nam dbanie o niskie rachunki za prąd.

W moim artykule chciałem przybliżyć osobom, które w przyszłości mają zamiar remontować własne mieszkanie, czynności, jakie należy lub można wykonać przy tak dużym przedsięwzięciu. Oczywiście, mam świadomość, że na pewno nie opowiedziałem o wszystkim. Wykańczanie domu jest bowiem tak ogromne wyzwaniem, że ciężko byłoby opisać jego wykonanie od deski do deski. Jest to niemożliwe w jednym artykule. Starałem się jednak choć trochę przybliżyć, jak należy do tego się zabrać i co może być przydatne dla osób niewidomych oraz słabowidzących. Mam nadzieję, że dla wielu osób powyższy teks będzie pomocny i pozwoli dobrze wyremontować swoje własne mieszkanie.