Zakład Karny w Bydgoszczy-Fordonie jest jedyną jednostką penitencjarną w kraju, która posiada oddział przeznaczony dla skazanych ociemniałych odbywających karę w systemie terapeutycznym, poza oddziałem, która prowadzi oddziaływania wobec skazanych ociemniałych. To jedyne więzienie w Polsce, gdzie odbywają się szkolenia dla skazanych niewidomych i niedowidzących. W czasie trwania kursu więźniowie są przygotowywani do samodzielnego funkcjonowania i poruszania się w terenie.
– Organizujemy dla skazanych kursy orientacji przestrzennej, samodzielnego poruszania się, a także nauki pisania pismem Braille’a – mówi por. Agnieszka Wollmann, rzecznik prasowy dyrektora okręgowego Służby Więziennej w Bydgoszczy.
Początki powstania oddziału datuje się na rok 1985. W oddziale przebywało wówczas 10 skazanych zarówno ociemniałych (w tym pozbawionych własnych gałek ocznych, jak i niedowidzących), którzy mogli jeszcze samodzielnie poruszać się i samodzielnie obsługiwać. Większość przetransportowanych wywodziła się z ZK w Czarnem, gdzie zrodziła się „epidemia” samouszkodzeń gałek ocznych. Zjawisko to zaczęło się rozprzestrzeniać w tym zakładzie, bowiem kilkunastu skazanych po wprowadzeniu różnego rodzaju ciał obcych do oka lub pocięciu gałek ocznych otrzymało przerwy w odbywaniu kary pozbawienia wolności.
Inną grupę stanowili skazani (ta grupa przeważa obecnie w oddziale dla ociemniałych) z wrodzonymi lub nabytymi chorobami narządu wzroku takim jak np. zaćma, uszkodzenie nerwów wzrokowych. Bydgoski oddział jest tylko czasowym miejscem pobytu dla tej grupy więźniów. Po odbyciu szkoleń, osadzeni wracają do swoich jednostek.
