Niniejszy artykuł rozpoczyna serię zatytułowaną „Zrób to z NVDA”. Ten czytnik ekranu dla systemu Windows, dzięki wsparciu ogromnej społeczności, obrósł w pokaźną liczbę dodatków, realizujących funkcje, które z różnych przyczyn nie zostały wbudowane w główny kod programu. Chciałbym w tym, jak i kolejnych tekstach przybliżyć Czytelnikom możliwości różnego rodzaju wtyczek, dzięki którym zupełnie za darmo możemy zrobić jeszcze więcej, szybciej i po prostu wygodniej, w końcu od tego są komputery.
Na dobry początek proponuję przyjrzeć się dodatkowi, który został opublikowany stosunkowo niedawno, a jego możliwości mogą zainteresować wszystkich, którzy często muszą korzystać z różnego rodzaju pasków narzędzi, umieszczonych w oknach rozmaitych programów, np. przeglądarek, aplikacji biurowych itp. Z reguły takie paski przeznaczone są przede wszystkim dla osób widzących, aby łatwiej im było sięgnąć po najczęściej używane opcje danego programu, klikając myszką w głównym oknie aplikacji, zamiast przedzierać się przez gąszcz menu i podmenu. Dla całkowicie niewidomego paski takie bywają niedostępne w konwencjonalny sposób, o ile programista tego nie przewidział. Oczywiście, w idealnym świecie każda opcja dostępna z poziomu takiego paska powinna być także dostępna z menu lub przy użyciu odpowiedniego skrótu, ale rzeczywistość czasem bywa brutalna i niektórzy programiści umieszczają część funkcji tylko i wyłącznie w obszarach pasków narzędziowych.
ToolbarsExplorer dostępny jest z oficjalnego repozytorium dodatków NVDA, do dyspozycji mamy wersję stabilną, jak i rozwojową.
Najważniejsze skróty
Podstawowym poleceniem, z jakiego najczęściej będziemy korzystać w przypadku tego dodatku, jest wejście do trybu przeglądania pasków narzędzi, za co odpowiada skrót alt+ menu kontekstowe. Uwaga, klawisz menu kontekstowego, mimo że realizuje podobne funkcje, co kombinacja shift+F10, nie jest z nią tożsamy i nie zadziała z dociśniętym altem. Jeśli nasza klawiatura nie posiada klawisza menu kontekstowego, możemy zmienić ten skrót, wchodząc w NVDA – Ustawienia – Zdarzenia wejścia, a następnie rozwijając Nawigacja w Hierarchii obiektów i wybierając Starts exploration of toolbars, if present in current application.
Kiedy znajdziemy się już w trybie przeglądania pasków narzędzi, strzałkami lewo / prawo zmieniamy paski, a po elementach danego paska przemieszczamy się strzałkami góra / dół.
Z innych, przydatnych skrótów warto wymienić następujące:
- Enter: aktywuje pasek narzędzi lub jego element,
- Spacja: symuluje kliknięcie lewym przyciskiem myszy na pasku narzędzi lub jego elemencie,
- Klawisz menu kontekstowego lub shift+F10: symuluje kliknięcie prawym przyciskiem myszy na pasku narzędzi lub jego elemencie,
- Escape: zamyka tryb przeglądu pasków narzędzi.
Praktyczne wykorzystanie dodatku
Wszystkich, którzy chcą przetestować ToolbarsExplorer w praktyce zachęcam do skorzystania z najpopularniejszych aplikacji, takich jak Eksplorator Windows, przeglądarka Mozilla Firefox czy popularne procesory tekstu np. Microsoft Word czy Writer z pakietu LibreOffice. W każdym z tych programów czytelnicy odnajdą kilka pasków, z którymi radzę poeksperymentować. Kto wie, może ten sposób interakcji z najpopularniejszymi funkcjami programu okaże się dla kogoś bardziej komfortowy, niż szukanie opcji w menu?
Michał Dziwisz