Ponieważ mamy tę część roku, w której program Aktywny Samorząd jest w toku i wielu z nas składa wniosek w programie, w tym sam piszący te słowa, postanowiłem przybliżyć wam tematykę laptopów.
Skąd taki pomysł, skoro w sieci można znaleźć multum testów, porównań, recenzji i wskazówek dla kupujących zarówno gotowe komputery stacjonarne, komputery składane według własnych potrzeb jak i różnego typu laptopy?
Po pierwsze, konfiguracje takiego sprzętu nie biorą pod uwagę pewnych specyficznych potrzeb osób niewidomych lub słabowidzących.
Po drugie, podstawowy, najtańszy sprzęt niekoniecznie sprawdzi się w użytku przez dłuższy czas osobom korzystającym z dowolnych technologii wspomagających, szczególnie czytników ekranów z dużą ilością dodatkowych głosów czy programów powiększających zawartość wyświetlaną na ekranie.
Jest też wiele preferencji związanych ze sposobem wykorzystywania urządzenia np. ile w laptopie ma być dostępnych portów i jakiego typu mają być to porty? Jak duży i ciężki może lub nie powinien być konkretny sprzęt, jeżeli jest mobilny?? Na te i wiele innych pytań, które przyszły mi tylko do głowy poznacie może nie pełne odpowiedzi, ale otrzymacie wiele wskazówek ułatwiających wybór sprzętu zgodnego z potrzebami użytkownika końcowego i mieszczącego się w budżecie, co nie zawsze łatwo jest pogodzić. Należy pamiętać, że nie ma sprzętu idealnego i spełniającego dokładnie wszystkie wymagania użytkownika.
Ogólnie o laptopach
Jaki laptop wybrać?
Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy zacząć od pytania, czy laptop jest nam w ogóle potrzebny w konkretnej sytuacji. Czy pracujemy zdalnie czy często wyjeżdżamy z naszego miejsca pobytu? Może sensowniej będzie kupić nieduży komputer stacjonarny, gdy mobilność nie jest istotnym kryterium?
Komputery stacjonarne są generalnie wydajniejsze i oferują więcej możliwości rozbudowy czy podłączania nowych urządzeń niż laptopy w korzystniejszej cenie. Gdy jednak potrzebny jest laptop, trzeba odpowiedzieć sobie na wiele różnych pytań.
Do czego będzie wykorzystywany ten sprzęt? Czy potrzebujemy lekkiego i niedużego laptopa służącego do pracy biurowej, przeglądania Internetu i innych zadań niewymagających wysokiej wydajności? Jakie mamy urządzenia zewnętrzne, które chcemy podłączyć do naszego nowego laptopa?
Jeżeli potrzebny jest mobilny sprzęt o wysokiej wydajności do wymagających dużych mocy obliczeniowych zadań np. kompresja i dekompresja dźwięku, kompilowanie kodu, wszelkiego rodzaju konwersja, archiwizacja, synchronizacja i zarządzanie dużą ilością danych? W takiej sytuacji potrzebny będzie laptop wydajniejszy, lepiej wyposażony od takiego biznesowego i multimedialnego, ale niestety cięższy, często choć nie zawsze większy i niestety często głośniejszy.
Jeżeli potrzebny jest laptop nieduży tj. do około 14 cali, to najprawdopodobniej będzie to ultrabook, czyli smukły i lekki komputer wyposażony w procesor o wydajności wystarczającej do konsumpcji treści, niewymagających gier czy też zastosowań biurowych. Nie jest to oczywiście regułą, ponieważ istnieją nieduże laptopy np. 14-calowe jednostki wyposażone w jedne z wydajniejszych procesorów, dzięki którym można grać w wymagające gry, pracować z dźwiękiem czy materiałami wideo.
Typy komputerów mobilnych
Dawniej, kilkadziesiąt lat temu, komputery zajmowały całe ogromne pomieszczenia, a dostęp miały do nich instytucje i firmy, a nie pojedyncze osoby. Później nastała era komputerów osobistych, stąd skrót PC, czyli Personal Computer. Komputery osobiste były początkowo duże i głośne i oczywiście przez to stacjonarne.
Z czasem postęp technologiczny umożliwił powstanie komputerów mobilnych, czyli laptopów.
Typowy Laptop, zwany też Notebookiem, posiada ekran na ogół mający 15 do 17 cali. Jest to urządzenie ważące więcej niż ultrabook, ale mniej niż ciężki komputer do gier czy mobilna stacja robocza, o średniej ilości portów.
Z uwagi jednak na różnorodność potrzeb i możliwości technologiczne powstały różne inne typy laptopów np. takie, które posiadają ekran dotykowy, są niewielkie i ultramobilne lub wręcz przeciwnie, nadal są tworzone bardzo ciężkie i duże konstrukcje mobilne zawierające podzespoły sprzętu stacjonarnego.
Laptopy mogą być urządzeniami konwertowalnymi znanymi też jako 2 w 1, tj. pełnić funkcję komputera klasycznego lub tabletu po ustawieniu go pod odpowiednim kątem.
Można kupić laptopa klasycznego posiadającego ekran dotykowy, co obecnie może się czasem przydać, gdy screenreadery obsługują już ekrany dotykowe, a z klawiatury nie wszystko można obsłużyć w sposób dostępny.
Laptopy mogą mieć tak wiele różnych cech, tak fizycznych dotyczących budowy zewnętrznej jak i parametrów podzespołów wewnętrznych, że nie ma sposobu wypisania tutaj ich wszystkich bez napisania niedużej książki. Z pomocą w czasie zakupów przyjdą wam z pewnością drodzy czytelnicy filtry, które większość sklepów posiada na swoich stronach internetowych lub pomoże wam w ich przejrzeniu konsultant w podczas rozmowy telefonicznej i korespondencji e-mail.
Trochę informacji o procesorach i pamięci ram
Wybierając laptopa nie można uniknąć tego tematu, ponieważ nie ma tylko czterech typów procesorów, zarówno tych od firmy Intel jak i AMD. Procesory Core i3, Core i5, Core i7 oraz Core i9 dzielą się na podgrupy związane z wydajnością.
Procesorów Core i9 nie znajdziemy w ultrabookach, a jedynie w najwydajniejszych mobilnych stacjach roboczych czy laptopach do grania, ale procesorów Core i7 znajdziemy już mnóstwo i to w każdej grupie produktowej.
W przypadku firmy Intel, procesory dzielą się aż na 4 grupy, związane z maksymalnym poborem mocy, jaki może mieć konkretny typ procesorów.
Najwydajniejsze są procesory, których nazwa kończy się literkami HX, takie jak np. Intel Core i9-13900HX. To procesory o najwyższej wydajności w notebookach, bardzo zbliżone do tego, co oferują wydajne jednostki dla komputerów stacjonarnych. Laptopy z takimi procesorami mogą służyć do gier o wysokich wymaganiach lub pracy z materiałami audio lub wideo, ale będą to sprzęty raczej ciężkie, zdecydowanie powyżej 2,4 kg, z dużym zasilaczem, często głośnym chłodzeniem i dość krótkim czasem pracy na baterii. Mogą natomiast mieć dużo możliwości podłączenia urządzeń (znaczna liczba portów i złączy) oraz możliwość rozszerzenia np. o kolejny dysk czy pamięć ram.
Procesory, których nazwa kończy się znakami HX można też podkręcać.
Druga grupa procesorów mobilnych Intel, to procesory mobilne oznaczane literą h, na końcu jak np. Intel Core i7-13800H. Procesory te również należą do tych wydajniejszych, ale mogą być umieszczane w laptopach lżejszych, smuklejszych i o wyższej kulturze pracy. Mogą to być laptopy dobrze wyposażone w złącza i możliwości rozszerzenia. Moim zdaniem ten segment procesorów mobilnych Intela jest skierowany do osób szukających przede wszystkim wydajności, ale biorących też pod uwagę mobilność, wagę sprzętu czy nawet kulturę pracy.
Procesory te są umieszczane w laptopach dla graczy i twórców, ale możemy je już znaleźć w mniejszych laptopach np. 14 cali.
Następne w kolejności, już mające niższe wymagania dotyczące szczytowych poborów mocy są procesory z końcowymi literami w nazwach odpowiednio p, mniej wymagające od procesorów z końcówką H a najmniej wymagające są procesory z literką U na końcu swojej nazwy. O ile procesory z literką P na końcu potrafią mieć nawet dość ciekawe parametry w swoich najwyższych wersjach, tak procesory w pełni niskonapięciowe, czyli te z literką U w nazwie stawiają już głównie na oszczędność energii. Służą do podstawowych zastosowań i umieszczane są przede wszystkim w najlżejszych ultrabookach, gdzie liczy się wygoda przenoszenia, maksymalna mobilność, czas pracy na baterii i wszystkie te cechy, które wiążą się z takimi laptopami.
Przykłady takich procesorów to odpowiednio: Intel Core i7-1360P i Intel Core i5-1345u.
Poszczególne grupy procesorów tj. najwydajniejsze HX, wydajne H, mniej wydajne P oraz ultramobilne U wyróżnia nie tylko typowy i szczytowy pobór mocy, ale różnią się też one między sobą ilością rdzeni oraz obsługiwanych wątków, częstotliwością pracy podawaną w GHZ (gigahercach) i kilkoma innymi parametrami.
Jeżeli ciekawi was różnorodność tematu procesorów mobilnych 13-generacji dla laptopów od firmy Intel, polecam specjalistyczny artykuł zamieszczony w serwisie PurePC.
Oczywiście każdy, kto pracuje w sposób profesjonalny na konkretnym typie sprzętu doskonale wie, co jest mu potrzebne, ale cała grupa osób, które używają laptopa jak narzędzia pracy w domu czy w firmie może skorzystać w przyszłości, ponieważ nowy sprzęt staranniej zostanie dobrany do konkretnych potrzeb.
W przypadku firmy AMD temat jest nieco trudniejszy. Dla procesorów mobilnych AMD usystematyzowało nowe nazewnictwo w drugiej połowie roku 2022, więc nie mamy zbyt wielu przykładów nowych procesorów do podania.
Zasadnicze podobieństwo występuje jednak w kilku kwestiach do nazewnictwa procesorów Intela tj. nadal mamy odpowiednio procesory Ryzen 3, Ryzen 5, 7 oraz 9. Pierwsze cyfry będą oznaczały numer generacji, a tym samym rok wydania konkretnego procesora, a więc np. 7, to procesory z serii 7000 wydane w 2023 roku, 8 będą w 2024 itd. Ważne są też oczywiście literki umieszczone na końcu nazw procesorów i tak HX to podobnie jak w procesorach Intel jednostki o najwyższym poborze mocy, w tym przypadku to 55 watów i więcej, HS to 35 watów do 55, itd. W przypadku AMD mamy jeszcze kilka dodatkowych oznaczeń jak np. literka C na końcu oznacza, że procesor jest przeznaczony dla Chromebooka.
Wszystkim zainteresowanym nowymi oznaczeniami procesorów mobilnych AMD polecam artykuł z serwisu Tabletowo.pl.
W przypadku pamięci RAM mam dla wszystkich czytelników tylko jedną, podstawową radę. Jeżeli to możliwe, warto kupić laptopa, który obsługuje już pamięć RAM typu DDR 5. Jak wiadomo, laptop to jednostka zamknięta i prawie niemożliwa do zmodernizowania o taki podzespół jak nowy procesor czy płyta główna albo pamięć operacyjna RAM. Warto zatem zawsze kupować najnowszą dostępną generację procesora i pamięci. W takiej sytuacji z pewnością sprzęt posłuży nam dłużej niż np. promocyjny laptop z poprzednią generacją podzespołów. Dlatego opisując procesory, opisałem przykłady procesorów najnowszej generacji, tj. 13 od Intela i 7 od AMD. W sklepach można jeszcze znaleźć wiele laptopów z procesorami 11 generacji Intela, ale nie polecam ich kupować z uwagi na poczynione postępy w dwunastej i trzynastej generacji procesorów mobilnych. Dwie najnowsze generacje pozwalają dłużej pracować na baterii, zużywają mniej energii, mniej się grzeją i lepiej dostosowują się do zmienności obciążenia pracy.
W kontekście osób niewidomych i Słabowidzących mam szczególnie ważną radę, żeby nie kupować laptopa o parametrach minimalnie wystarczających do potrzeb użytkownika docelowego. Dlaczego? Po pierwsze, oprócz oprogramowania standardowego, często po prostu korzystamy z technologii wspomagających, które również potrzebują pewnych zasobów systemowych np. duża ilość głosów wielojęzycznych, oprogramowanie powiększające zawartość ekranu, wszelkie programy działające w tle a służące różnym celom np. przemapowaniu klawiszy, i innym ulepszeniom pomagającym korzystać z komputera osobie z niepełnosprawnością wzroku.
Po drugie, wraz ze wzrostem wydajności i dostępnych zasobów wzrasta też wymaganie nawet najprostszego oprogramowania. Po jednym roku użytkowania laptopa spełniającego wymagania minimalne może nagle okazać się, że rok temu 8 GB pamięci ram było wystarczające, dziś przydałoby się 16, że procesor Ryzen 5 nie jest wystarczający i mógłby być lepszy Core i7 lub Ryzen 7 ITD. W następnej kolejności pojawia się konieczność zakupu nowego komputera mobilnego, ponieważ najczęściej modernizacja obecnie posiadanego jest albo absurdalnie droga lub co najbardziej prawdopodobne w ogóle niemożliwa.
Wybór laptopa, przekątna ekranu i jego parametry.
Prawdopodobnie, dla osoby widzącej lub prawie zupełnie nic niewidzącej, ale wykorzystującej szczątkowe możliwości korzystania ze wzroku, jednym z podstawowych kryteriów będzie wielkość i jakość wyświetlacza. Będzie to kryterium istotniejsze od wielu innych, takich jak waga laptopa czy jakość głośników. O ile można znaleźć lekkie laptopy nawet 17-calowe, tak nie można po prostu zmniejszyć ich wielkości, gdy potrzebny jest duży wyświetlacz. Dla osób korzystających ze wzroku będzie też ważna jakość wyświetlanego obrazu i parametry monitora w laptopie. Lepszy będzie w takiej sytuacji sprzęt posiadający ekran OLed, o wyższej rozdzielczości i większej częstotliwości odświeżania wyświetlanego obrazu, a także możliwie wysokim poziomie jasności. Wybór tego typu sprzętu stosownie podnosi jego cenę np. laptopy dla twórców, które cechują się właśnie tego typu ekranami potrafią kosztować znacznie powyżej 10000 złotych.
Osoba niewidoma wykorzystująca komputer rzadko, głównie na wyjazdach i po za domem, jeżeli nie ma wielkich wymagań pod względem wydajności sprzętu, prawdopodobnie wybierze lekkiego Ultrabooka, którego wyświetlacz nie jest tak duży, a przez to sam komputer nie jest zbyt ciężki. W tej sytuacji Jakość wyświetlanego obrazu nie jest tak ważna, jak inne parametry np. jakość nagrywanego i odtwarzanego dźwięku.
A co z tym dźwiękiem?
Dla wielu osób niewidomych bardzo ważna i istotna jest jakość dźwięku odtwarzanego i nagrywanego z różnych źródeł. W wielu testach można przeczytać tylko o tym, że głośniki odtwarzają dźwięk, lepiej lub gorzej. Oczywiście w laptopach mniejszych zwykle nie jest to komfortowy odsłuch, ale właśnie dlatego można podłączyć słuchawki, aby poprawić związane z tym niedogodności. W dodatku odsłuchiwanie czytnika ekranu i dźwięków, które odtwarzane są równolegle to dość trudny temat do okiełznania w przypadku laptopów, a przecież czasem po prostu nie ma wyjścia i trzeba pracować właśnie w ten sposób. Dźwięk odtwarzany z głośników jest jednak równie istotny jak ten nagrywany przez mikrofon lub mikrofony urządzenia.
W przypadku mikrofonów i głośników, klient mający wymagania w tym zakresie niestety jest skazany albo na informacje od innych użytkowników konkretnego laptopa, na testy we własnym zakresie np. w sklepie lub po prostu na zakup w ciemno lub informacje z artykułów testowych dotyczących konkretnego modelu lub chociaż innego podobnego z serii danego urządzenia. W recenzjach często podaje się wartości liczbowe wynikające z pomiaru testowego, ale niestety najczęściej nie mówi to wiele o sprzęcie od strony odsłuchowej.
Kolejną bolączką nowych laptopów jest wejście i wyjście audio dostępne tylko w jednym gnieździe, co oznacza, że możemy podłączyć do laptopa albo słuchawki, albo mikrofon, chyba, że posiadamy słuchawki przesyłające dźwięk od mikrofonu do komputera i od komputera do słuchawek jednym przewodem. To prawda, że najczęściej korzysta się dziś z urządzeń zewnętrznych na USB, ale brak osobnego gniazda dla wyjścia i wejścia audio w większości laptopów, przynajmniej moim zdaniem ogranicza w pewien sposób użytkowników niewidomych oraz tych, którzy profesjonalnie zajmują się dźwiękiem.
Klawiatura w laptopie
W przypadku Klawiatury również powstaje kilka dylematów w czasie wyboru sprzętu. Osoby korzystające z laptopa tak, jak ze składanego komputera stacjonarnego zapewne podłączą swoją klawiaturę zewnętrzną, a komputer przez większość czasu i tak będzie podłączony do ładowania i nie będzie żadnych trudności ani dylematów.
Wszyscy ci, dla których odpowiednia wbudowana w urządzenie klawiatura ma znaczenie z pewnością będą musieli trochę poszukać. Wiele laptopów, nawet tych 16 i 15-calowych nie posiada pełnowymiarowej klawiatury numerycznej lub układ klawiatury w takich laptopach jest mocno niestandardowy np. część nie posiada kontekstowego (klawisza aplikacji), niektóre nie posiadają klawisza Windows po jednej ze stron a drugi przesunięty jest na nietypową pozycję. Jeszcze inne domyślnie mają zmienioną funkcję klawiszy funkcyjnych z rzędu f, od f1 do f12 albo trzeba uzyskiwać działanie tych klawiszy przez wciskanie tych przycisków w kombinacji z klawiszem funkcyjnym i innymi. Można napotkać też inne nietypowe zmiany i różnice, z którymi nie miałem osobiście do czynienia i o nich nie słyszałem.
Klawiatury w komputerach typu laptop zawsze były trochę inne od tych typu desktop co wymuszała konstrukcja, a mniejsze urządzenia miały z konieczności je mocno okrojone lub zsunięte przyciski (brak wysp klawiszy, klawiatury nie wyspowe), ale obecne zmiany w klawiaturach laptopów mogą być trudne nawet dla osób przyzwyczajonych do nieustannych zmian.
Bateria
W przypadku baterii sprawa jest dość prosta. Powstały różne rodzaje laptopów. W wypadku Konstrukcji wyposażonych w wydajne podzespoły i chłodzenie, niestety nie można spodziewać się cudów w zakresie czasu pracy na baterii. 4 do 6 godzin na laptopie służącym do grania przy różnorodnych zastosowaniach to świetny wynik.
Jeżeli kryterium jest przede wszystkim mobilność, a nie wydajność laptopy dla graczy nie sprawdzą się dla osoby preferującej długi czas pracy na baterii i łatwą przenośność sprzętu.
Jeżeli czas pracy na baterii nie jest aż tak istotnym kryterium, ale ważna jest mobilność i wydajność, to można kupić np. wspomnianego 14-calowego laptopa z wydajnym procesorem i innymi podzespołami, ale jego wadą może być szybsze rozładowywanie się baterii i po prostu mniej pojemna bateria. Zastosowanie wydajniejszych podzespołów w mniejszej konstrukcji jest możliwe, ale trzeba wtedy iść na kompromisy. Takim kompromisem są właśnie mniejsze możliwości baterii w takich komputerach mobilnych.
Konstrukcja, porty i złącza
Osoby, które pracują na wydajnym sprzęcie, ponieważ zajmują się edycją dźwięku, wideo czy programują, doskonale wiedzą, jakiego typu sprzęt jest im potrzebny i jakich złączy będą potrzebowali w codziennej pracy ze swoim urządzeniem.
Wszyscy, którzy nie znają się na tym, a są przed zmianą laptopa lub co ważniejsze przed pierwszym zakupem tego typu urządzenia będą musieli chociaż trochę zorientować się w temacie.
Jakie złącza i ile jest ich potrzebnych?
Co będzie podłączone do takiego sprzętu?
W ultrabookach, ilość portów będzie mniejsza, właściwie bardzo mała. Będą to najczęściej 2 złącza USB typu c, jedno złącze USB typu A, wejście i wyjście audio w jednym gnieździe 3,5 mm, czasem też czytnik kart pamięci SD lub częściej Micro SD i gniazdo ładowania oraz złącze HDMI lub mini HDMI, ewentualnie display port w jednym z portów USB typu C lub osobne.
Dla wielu osób, uboga ilość złączy w takim niedużym komputerze będzie zbyt ważnym kryterium, żeby wybrać taki sprzęt i z pewnością wybiorą laptopa cięższego i większego oraz bardziej wydajnego ze względu na większą ilość i różnorodność portów, wejść i złączy.
Nie sposób pominąć też konstrukcji urządzenia. Jedni wybiorą sprzęt o niższej jakości konstrukcji np. wyłącznie plastik poświęcając tę cechę na rzecz wydajności i podzespołów. Inni natomiast wybiorą konstrukcję bardziej trwałą, lekką np. aluminiową, bo właśnie to będzie ważne przy zakupie takiego sprzętu.
Różne inne cechy laptopów, które warto rozważyć przed zakupem
W zależności od tego, jaki sprzęt wybierzemy, będziemy mieli do czynienia z komputerem wyróżniającym się na plus lub na minus konkretnymi cechami. Gdy wybierzemy nieduży laptop np. wspomniany już 14-calowy komputer z wydajnymi podzespołami, trzeba będzie liczyć się z gorszą kulturą pracy takiego urządzenia. Chodzi o to, że wydajne podzespoły muszą być dobrze chłodzone, a w mniejszej konstrukcji odprowadzanie ciepła jest po prostu trudniejsze. Laptopy o dużej przekątnej wyświetlacza i wysokiej wydajności podzespołów będą znacznie cięższe od Ultrabooków i zdecydowanie mniej wygodne w przenoszeniu, natomiast ich kultura pracy może być znacznie lepsza.
Jednostki mniej wydajne i ultramobilne np. o przekątnej 13 cali i mniejszej będą charakteryzować się wysoką kulturą pracy, dobrymi temperaturami, ale niestety niższą wydajnością.
W laptopach kierowanych do graczy nie znajdziemy takich elementów jak w jednostkach biznesowych czy multimedialnych i odwrotnie.
Dobrym przykładem jest czytnik linii papilarnych lub kamera obsługująca logowanie przy użyciu rozpoznawania twarzy. Te elementy znajdziemy w jednostkach biznesowych czy laptopach o średniej wydajności, ale próżno szukać ich w laptopach dla graczy. Z kolei trudno w laptopach ultramobilnych spodziewać się dużej ilości portów i złączy, dodatkowej dedykowanej karty graficznej czy też pełnowymiarowej klawiatury.
Jak zatem wybrać dobrego laptopa wśród tylu sprzeczności?
Gdy już przeanalizujemy większość z tych zagadnień i uszeregujemy cechy naszego wymarzonego laptopa, można przystąpić do ostatecznego wyboru swojego nowego sprzętu.
Na samym początku trzeba zaznaczyć, że nie ma laptopa, w żadnej grupie produktowej, który spełniłby wszystkie wymagania, stąd konieczność uszeregowania własnych preferencji według tych, z których nie można zrezygnować aż do tych, których brak w konkretnym urządzeniu można jakoś zaakceptować.
Jedni nie wyobrażają sobie laptopa z mocno niestandardową klawiaturą, więc kupią sprzęt wyłącznie taki, który pomieści klawiaturę możliwie zbliżoną do tradycyjnej np. wydzielone strzałki, klawiatura numeryczna. Inni, jak np. ja chcieliby mieć w swoim komputerze mobilnym przewodowe złącze sieciowe, a czegoś takiego nie znajdziemy w prawie żadnym Ultrabooku. Jeszcze inni chcieliby mieć w swoim laptopie złącze kart micro SD, a najlepiej SD. Inni nie wyobrażają sobie sprzętu bez czytnika linii papilarnych, a takiego elementu prawie zawsze nie znajdziemy w ciężkich i wydajnych laptopach dla graczy.
Mógłbym wymieniać jeszcze wiele takich preferencji, ale nie ma to większego sensu.
Jak zatem przystąpić do wyboru laptopa możliwie zbliżonego do naszych wymagań?
Na początek trzeba określić widełki cenowe. Jeżeli szukamy laptopa kosztującego np. maksymalnie 8000 zł, to wystarczy w filtrach na stronie dowolnego sklepu wpisać maksymalną cenę 8000 złotych. Wszystkie droższe konstrukcje nie zostaną pokazane na liście dostępnych produktów, ponieważ nie ma sensu pokazywać na niej sprzętów, które i tak przekraczają budżet.
Dalej trzeba wybrać sobie jedną lub dwie cechy, z których pod żadnym warunkiem nie zrezygnujemy, nawet kosztem innych parametrów. Mogą to być nawet 4 cechy, ale zbyt duża ich ilość spowoduje, że nasz wybór będzie dokładnie żaden, bo zbyt wielka ilość filtrów spowoduje, że nie znajdziemy sprzętu, który jest w ofercie danego sklepu.
W trakcie poszukiwań nie warto ograniczać się do oferty wyłącznie jednego sklepu, ponieważ w innym możemy znaleźć wariant danego produktu, który będzie nam lepiej odpowiadał np. taki sam model jak w pierwszym sklepie, ale o większej ilości pamięci RAM lub z dołączonym drugim dyskiem.
Obawiacie się przedzierania się przez setki ofert? Czujecie się kiepsko w przeglądaniu sprzętów na stronach www sklepów lub portalach aukcyjnych?
Ten problem również da się ominąć i to na kilka sposobów.
Pierwszym jest po prostu napisanie wiadomości e-mail do kilku sklepów sprzedających laptopy, w której przedstawimy swoje wszystkie preferencje dotyczące nowego laptopa, jaki chcemy kupić. Drugim jest skorzystanie z infolinii, gdzie doradca klienta pomoże nam przynajmniej zorientować się w dostępnych do wyboru urządzeniach, najczęściej jednak konsultant będzie w stanie wybrać kilka interesujących propozycji. Ostateczny wybór zawsze należeć będzie jednak do klienta.
Trzecia możliwość to oczywiście odwiedzenie sklepu stacjonarnego, ale w tych sklepach laptopy to tylko część asortymentu i możemy nie natknąć się na interesujące urządzenia. Będziemy mogli jednak ogólnie zorientować się np. jaką klawiaturę ma konkretna seria urządzeń danego producenta, co w przyszłości może ułatwić wybór laptopa w sklepie internetowym.
Powróćmy zatem do naszego przykładu i załóżmy, że ktoś szuka sprzętu o następujących parametrach.
Cena: do 8000 złotych.
Parametry: przekątna wyświetlacza do 15,6 cala, procesor: Intel Core i7 lub AMD Ryzen 7, pamięć ram od 32 gigabajtów w górę, dysk 1 TB, możliwość dołożenia drugiego dysku lub obecność drugiego dysku, przewodowe złącze sieciowe, minimum 4 porty USB dowolnego typu, złącze kart SD lub micro SD.
Jeżeli wymienimy kilka takich cech laptopa, podamy też cenę maksymalną i będziemy kontynuować korespondencję lub rozmowę z doradcą klienta w danym sklepie, to w końcu znajdziemy sprzęt możliwie bliski temu, czego szukamy.
Na przykład możemy otrzymać od doradcy klienta propozycję takiego laptopa, który będzie posiadał procesor Core i7 lub AMD Ryzen 7, 32 gigabajty pamięci ram, przekątna ekranu będzie miała rozmiar 15,6 cala, będzie w nim zamontowany fabrycznie dysk o pojemności 1 Tb, komputer będzie miał sieciowe złącze przewodowe, będzie możliwość dołożenia drugiego dysku w przyszłości, będzie on miał np. 6 portów USB, w tym 3 porty USB typu a i 3 porty USB typu C, ale nie będzie posiadać złącza dla kart SD lub micro SD. Jeżeli jesteśmy w stanie zaakceptować brak czytnika kart na pokładzie takiego urządzenia, to mamy sprzęt, który spełnia nasze pozostałe wymagania.
Jeżeli propozycji będzie kilka lub kilkanaście, wtedy można zacząć wybierać między tymi laptopami w cechach pozostałych i mniej istotnych na samym początku jak np. kultura pracy urządzenia, czas pracy na baterii, waga laptopa i inne.
Oczywiście cechy te mogą być najistotniejsze dla kogoś, kto szuka sprzętu cichego, lekkiego i o długim czasie pracy na baterii, wtedy cechy wymienione wcześniej mogą zejść na dalszy plan.
Takich przykładów można wymyślać wiele i prawie zawsze znajdziemy jakieś dopasowanie istniejącego laptopa.
Jakiego MacBooka wybrać?
Komputery firmy Apple to osobna kategoria sprzętu, ponieważ do wyboru mamy jedynie kilka modeli, a nie całe setki konfiguracji, jak to ma miejsce w przypadku innych laptopów.
Jest kilka ogólnych rad, które polecam tutaj wziąć pod uwagę.
W przypadku laptopów od Apple mamy dwie linie produktowe: MacBooki AIR oraz MacBooki Pro. To, co przede wszystkim wyróżnia od siebie te dwie linie komputerów, to fakt, że MacBooki AIR przeznaczone są dla użytkowników, którzy potrzebują laptopa do zadań multimedialnych lub biurowych, a także mniej wymagających zadań z zakresu pracy twórczej lub grania.
MacBooki pro są przeznaczone do wydajniejszych zastosowań.
W obu przypadkach mamy dostępne komputery z przekątną w rozmiarze od 13 do 16 cali.
Procesory dostępne w tych laptopach to najnowsze procesory ARM dla komputerów, konkretnie z serii m1 i m2. Jeżeli Chodzi o pamięć operacyjną i przechowywanie danych, konfiguracje rozpoczynają się od 8 GB pamięci operacyjnej RAM i 256 GB pamięci na dane. Odpowiednie zwiększenie tych parametrów kosztuje 1200 zł np. instalacja 16 GB zamiast 8, instalacja dysku o pojemności 512 GB to wzrost ceny bazowej wybranego modelu o 2400 ZŁ.
Kolejna istotna rada jest taka, żeby w trakcie wybierania MacBooka brać pod uwagę te laptopy, które miały premierę ostatnio. Jak wiadomo urządzenie wydane niedawno dłużej będzie posiadać wsparcie oraz aktualizacje systemu, a w firmie Apple zawsze była to zaleta. Można liczyć, podobnie jak w przypadku iPhone’ów na około 6 lat wsparcia.
Jeżeli ktoś nigdy nie korzystał z komputera lub posiada już MacBooka, to warto rozważyć zakup takiego laptopa. Jeżeli posiadamy iPhone’a lub jeszcze inne urządzenia od firmy Apple, zakup taki z pewnością jest jeszcze mocniej wart rozważenia. Czegokolwiek nie powiemy o cenach produktów tej firmy, to ma ona najlepiej dopracowany system współpracy między różnymi urządzeniami swojej produkcji.
Użytkownikom Windowsa nie polecam na siłę przesiadać się na sprzęt Apple, chyba, że konieczne jest to ze względów zawodowych, wybranego miejsca pracy lub w inny sposób jest to uzasadnione ekonomicznie.
Jeżeli chcecie dowiedzieć się więcej o komputerach firmy Apple, polecam odcinek Tyflopodcastu poświęcony wyborowi komputera lub laptopa, który poprowadziliśmy wraz z Adrianem wyką.
A może Chromebook?
Na sam koniec nieśmiało zaproponuję alternatywę. Chromebooki przypominają klasyczne laptopy, ale jak MacBooki posiadają gładzik. Pracują pod kontrolą systemu Chrome Os, czyli systemu Google opartego na przeglądarce Chrome.
Zaletą Chromebooków niewątpliwie jest ich cena i różnorodność. Ceny tego sprzętu zaczynają się już od około tysiąca złotych. Można kupić naprawdę niewielkie Chromebooki w rozmiarze podobne do popularnych swego czasu Netbooków, można też kupić znacznie wydajniejsze konstrukcje posiadające nawet dedykowaną kartę graficzną.
Ograniczeni jesteśmy co prawda do aplikacji dostępnych w sklepie Google Play, ale w zasadzie można na tych komputerach wykonywać to samo, co na komputerach z Windowsem czy linuksem, uwzględniając oczywiście ograniczenia Chrome OS.
System ten może pracować na komputerach o nawet bardzo słabych podzespołach, więc w tym segmencie sprawdzi się zdecydowanie lepiej niż wymagający Windows.
Jeżeli ktoś szuka taniego komputera do pracy lub nauki zdalnej, warto rozważyć zakup Chromebooka.
System Chrome OS oczywiście posiada wbudowany czytnik ekranu, z którym można wykonywać znaczną większość popularnych czynności.
Warto wziąć pod uwagę, aby Chromebook miał ekran dotykowy, a takie możemy kupić, chociaż nie będą to najtańsze modele.
Chromebook nie sprawdzi się osobom, które muszą korzystać z aplikacji dostępnych wyłącznie dla innych systemów i niedostępnych w sklepie Google Play.
Dla chętnych informacja. Wszyscy, którzy mają odwagę mogą przetestować system Chrome OS na swoim obecnym komputerze stacjonarnym lub laptopie. Nie jest to oczywiście tak dobra jakość pracy jak na sprzęcie dedykowanym, ale można przynajmniej wyrobić sobie pogląd na sam system ChromeOS.
Podsumowanie
Wybór laptopa nie jest rzeczą łatwą, a w przypadku laptopa dla osoby niewidomej lub słabowidzącej dochodzą jeszcze dodatkowe potrzeby nieoczywiste dla większości innych kupujących ten sprzęt.
Warto zawsze kupować laptopy posiadające raczej najnowszy procesor i pamięć oraz płytę główną, ponieważ sprzęt taki będzie dłużej miał wsparcie producenta. Polecam też kupowanie sprzętu z tak zwanym lekkim zapasem mocy i zasobów w wielu dziedzinach np. gdy wystarczy użytkownikowi obecnie 8 GB pamięci RAM, warto kupić laptopa z 16 gigabajtów, gdy do zastosowań użytkownika wystarczy procesor o konkretnych parametrach np. procesor Core i5 z grupy procesorów średniej i wyższej wydajności, warto rozważyć zakup laptopa z procesorem i7 z tej samej serii.
Bardzo ważne jest dobranie mobilnego komputera w taki sposób, aby spełniał wymagania użytkownika w jak największej części jego potrzeb np. odpowiednia waga, przekątna ekranu, czas pracy na baterii, klawiatura, kultura pracy, wreszcie konstrukcja i wygląd zewnętrzny.
Nie ma urządzenia spełniającego dokładnie wszystkie wymagania nabywcy, ale można znaleźć taki, który spełnia ich większość, a w pozostałych przypadkach będzie to w najlepszym razie rozsądny kompromis a w najgorszym razie jakieś wymagania nie zostaną spełnione w ogóle.
Aby kupić sprzęt jak najlepszy, osoby, które wiedzą czego chcą z pewnością znajdą coś dla siebie. Gdy ktoś nie czuje się na siłach w samodzielnym dokonaniu wyboru, można skorzystać z wielu źródeł wsparcia jak np. doradztwo w sklepie internetowym i stacjonarnym, pomoc lepiej obeznanych z technologią znajomych, porady specjalistów w mediach społecznościowych i wreszcie specjalistyczne portale technologiczne zajmujące się testowaniem i opisywaniem różnego rodzaju sprzętów np. laptopów, komputerów, telefonów itd.
Wartymi rozważenia są laptopy firmy Apple, bo chociaż ich cena nie należy do niskich, to jednak podobnie jak w przypadku iPhone’ów otrzymujemy produkty świetnie dopracowane pod kątem oprogramowania oraz sprzętowo, o mocnej i lekkiej konstrukcji, z możliwościami oferowanymi przez ekosystem produktów Apple i co najważniejsze długie wsparcie producenta.
Kolejną alternatywą dla typowych laptopów z Windowsem wartą rozważenia są Chromebooki. Urządzenia te dostępne są za naprawdę nieduże pieniądze oraz te całkiem drogie, cenami przypominające laptopy dla graczy.
Temat oczywiście nie został w pełni wyczerpany, ponieważ zasygnalizowałem tu jedynie wiele zagadnień, a z pewnością jeszcze wielu kryteriów, od których może zależeć zakup konkretnego urządzenia czy też jego brak przez daną osobę po prostu nie omówiłem.
Na sam koniec chciałbym też zwrócić uwagę na fakt, że każdy w tym piszący te słowa ma swoje subiektywne preferencje dotyczące wyboru sprzętu, na jakim mu zależy. Podany przykład jest zbliżony do tego, co sam widziałbym w swoim laptopie, ale to oczywiście pozostaje tylko przykład.
Jest wiele świetnych Ultrabooków, za którymi osobiście nie przepadam, a które zadowolą z nawiązką wielu użytkowników.
Życzę owocnych wyborów i zakupów z nadzieją, że chociaż w części pomogłem w przejściu przez ten proces.
Kamil Żak
